توضیحات تکمیلی:
ارتباط با نوجوان با توجه به حساسیتها و چالشهایی که این دوره از زندگی برای نوجوان و خانوادهها دارد به احتمال زیاد یکی از دغدغههای اصلی شما والدین است. رفتار والدین با نوجوان از این جهت بسیار مهم است که اگر به صورت صحیح انجام شود، میتواند کمک کند تا شما والدین از چالشهای دوران نوجوانی با آرامش بیشتری عبور کنید و بتوانید نوجوانی با سلامت روحی کامل و موفق را وارد جامعه کنید. انواع مختلفی از موقعیتها در زندگی شما وجود دارد. برخی از آنها را میتوانید به راحتی مدیریت کنید و برای اداره برخی دیگر، به شکل صحیح نیاز است که آموزش ببینید. تربیت فرزندان در دوران نوجوانی یکی از این موقعیتهاست که با توجه به حساسیتهایی که دارد نیازمند آموزش است. بنابراین اگر برای شما نیز سوال است که چگونه با نوجوان ارتباط برقرار کنیم؟ همراه ما باشید تا در این مقاله خانم خدیجه قریب مشاور خانواده شما را با نحوه برخورد صحیح والدین با نوجوانان آشنا کند.
نتیجه ارتباط مناسب والدین با فرزند
نوجوانانی که از سلامت روحی و روانی مناسبی برخوردارند بیشتر نتیجه ارتباط مناسب پدر و مادر با آنهاست. والدینی که توانایی لازم برای برقرار کردن ارتباط با نوجوانشان را دارند اغلب دارای فرزندانی هستند که از سلامت روحی برخوردارند. هرچقدر والدین بتوانند از نظر گفتاری و عاطفی ارتباط بیشتر و بهتری با فرزند نوجوانشان داشته باشند، روابط آنها با فرزندانشان از قوام بیشتر برخوردار خواهد بود و در نهایت این روابط روز به روز قویتر خواهد شد و از استحکام بیشتری برخوردار میشود. همین امر زمینه ابراز محبت از طرف پدر و مادر به فرزندشان را آسانتر میکند. محبتی که لازمه یک روابط سالم و درست است.
تاثیر خانواده در ارتباط والدین با نوجوانان
از ویژگیهای یک خانواده سالم این است که اعضای یک خانواده اعم از فرزندان و پدر و مادر بتوانند باهم ارتباط قوی برقرار کنند و این میسر نمیشود مگر اینکه والدین این توانایی را داشته باشند که در حین اینکه اطلاعات و آگاهی کافی از شرایط و روحیات نوجوانشان را دارا هستند، هنر استفاده به موقع و لازم از این اطلاعات را در شرایط مختلف و به جا داشته باشند. یعنی اینکه عشق و علاقه به فرزند نباید در نقطه مقابل اقتدار پدر یا مادر بودن ما قرار بگیرد.
این دو اصل هر دو در کنار هم باید سبب رشد و راهنمایی فرزند ما شود. یعنی درست زمانی که شما به فرزند نوجوانتان عشق و محبت میدهید، درست همان زمان قدرت و اصول و قوانین خودتان را نیز داشته باشید و این امر سبب رشد روحی فرزند شما و همچنین ارتباط بهتر و بجای شما با فرزندتان خواهد شد.
والدین باید راه و روشهای مختلف و اصول ارتباط والدین با نوجوانان را به طور کامل بدانند. اینکه در هر سنی با فرزند خود چگونه بتوانند ارتباط برقرار کنند. به طور مثال نحوه ارتباط پدر و مادر با فرزند کودکشان میتواند در حد بازی کردن و شیطنت با او باشد و همین کار به ظاهر ساده باعث رشد شخصیت کودک میشود. اما نحوه برقراری این ارتباط در سن نوجوانی کاملاً متفاوت است. در این مرحله سنی حساس باید روی اعتماد به نفس و عزت نفس فرزندمان کار کنیم و آن را تقویت کنیم و همین امر باعث رشد فرزندمان خواهد شد.
بهترین اصول ارتباط والدین با نوجوانان
اصل اول ارتباط والدین با نوجوانان بر آورده کردن نیاز های اساسی و اولیه
نیازهای اولیه همان نیازهای جسمی و فیزیکی است. در سن نوجوانی به دلیل تغییر روحیات و خلقوخوی نوجوان و همچنین همراه شدن این خلقوخو با رشد جسمی اعضای بدن او و نیز تغییر طرز تفکر او نسبت به محیط اطراف و نگرش او به جامعه و همراه و همزمان شدن همه این عوامل باهم مسئولیت والدین را چند برابر میکند.
در مقابل اینکه در این سن در برابر هر خواسته و عمل او عکس العمل به موقع و اندازه و به جا انجام دهند و بتوانند بین خواستههای او و شرایط سنی و احساسی و همچنین مسئولیت پدر و مادر بودن خود تعادل برقرار کند که هر کدام از این دو طرف یعنی نوجوان و والدین هیچ کدام از لبه بوم مخالف نیفتند و نیازهای اولیه نوجوان به اندازه و به موقع بر آورده شود .
اصل دوم برآورده کردن نیاز های روانی و ایجاد امنیت روانی در نوجوان
برآورده کردن نیازهای روحی و روانی یکی از اصول ارتباط والدین با نوجوانان میباشد. مرکز ایجاد این نیاز اساسی نیز هیچ جایی نیست مگر کانون گرم خانواده، چرا که نوجوان بدلیل اینکه در این سن احساس استقلال و بزرگ بودن میکند در نتیجه تمایل زیادی به محیط بیرون و افراد بیرون از کانون خانواده را دارد .
نوجوان شما بیشتر تمایل دارد که وقت بیشتری را با دوستان و گروه همکلاسیهایش بگذراند و یا حتی وقت خود را در مکانهای تفریحی و غیره بگذراند. در این زمان که با ایجاد جوی صمیمی در خانه و به مشارکت و همکاری گرفتن فرد نوجوان و حتی نظر گرفتن و ایده گرفتن از او در زمینههای مختلف در خانه، او را به مشارکت بیشتر وادار نموده و از این طریق امنیت روانی او را در خانه تأمین کند و بالا ببرد. همیشه والدین باید این نکته را به فرزندشان خاطر نشان کنند که هیچ مکان و جایی امنتر از محیط خانه و خانواده نیست.
اصول سوم ارتباط والدین با نوجوانان محبت کردن و دوست داشتن است
محبت کردن و دوست داشتن یک فرایند دو طرفه است. گاه زمانی است که شما باید به فرزندتان عشق و محبت بدهید و او را سرشار از دوست داشتن کنید. گاه نیز پیش میآید که شما پذیرای عشق و علاقه او نسبت به خودتان باشید و از این فرایند کاملاً لذت ببرید که این مورد جزو مهمترین اصول ارتباط والدین با نوجوانان میباشد .
در واقع شما با عشق ورزیدن به فرزند نوجوانتان او را از نظر شخصیتی و روحی به گونهای قوی بار میآورید که در سنین جوانی این استحکام شخصیت و رفتار را کاملاً در او به وضوح ببینید. زمانی که او علیرغم سن و قد و قامتش در برابر والدین خود خضوع میکند، زمانی که او محترمانهترین الفاظ را در خطاب والدینش به کار میبرد، در هر زمینهای که مسالهای که برایش پیش میآید با والدین خود مشورت میکند .
همه اینها دال بر وجود همان استحکام شخصیت اوست که در نوجوانی شما به او کمک کردهاید که به بهترین نحو شکل بگیرد.
اصل چهارم ارتباط والدین با نوجوانان اصل پذیرفته شدن و مورد احترام قرار گرفتن است
یکیدیگر از اصول ارتباط والدین با نوجوانان اصل پذیرفته شدن است. اینکه فرزند نوجوانمان را با همه خصوصیات اخلاقی و رفتاری و حتی شرایط جسمیاش، فقط و فقط همان گونه که هست پذیرا باشیم. به عنوان مثال تو فقط دختر منی، جدایی از قیافه و زیبایی و رفتار، من با تمام وجود پذیرای تو هستم و دوستت دارم.
به او بگوییم تو بزرگ شدهای، حق انتخاب داری، حق صحبت کردن و نظر دادن داری حتی حق انتقاد، با او همسو و همراه شوید و خودتان را مانند او بدانید.
از خاطرات زمان نوجوانی خود بگویید تا فرزندتان بداند که شماهم زمانی این شرایط را گذراندهاید. از الفاظ خوب و محترمانه برای خطاب کردنش استفاده کنید. از تشویق او غافل نشوید .
اصل پنجم ارتباط والدین با نوجوانان مثبت فکر کردن و مثبت برخورد کردن است
یکیدیگر از اصول ارتباط والدین با نوجوانان، مثبت فکر کردن میباشد. وقتی بین شما و فرزند نوجوانتان مشکلی پیش میآید به هیچ عنوان از الفاظ زشت و توهینآمیز استفاده نکنید. به هیچ عنوان به طرف او حمله نکنید. سعی کنید به هیچوجه او را قضاوت، تنبیه و یا تهدید نکنید.
سعی کنید بیشتر از خصوصیات اخلاقی خوب و رفتارهای موفقی که انجام داده و همچنین از استعدادهاییکه دارد تعریف و تمجید کنید. در ما بین تعریف و تمجیدها میتوانید یک نکته تذکر هم که لازم میبینید بدهید. دوباره از او تعریف کنید و او را مورد تحسین قرار دهید. در کل سعی کنید نسبت به رفتار و کردار او نیمه پره لیوان را ببینید تا نیمه خالی لیوان و از ایراد گرفتن از او بپرهیزید .
اصل ششم چگونگی برقرار کردن ارتباط کلامی و عاطفی است
از دیگر اصول ارتباط والدین با نوجوانان، ارتباط کلامی و عاطفی میباشد. سعی کنید در هر فرصتی که پیش میآید سر صحبت را با فرزندمان باز کنیم. به او نزدیک شویم و از بهانههای کوچک برای همراه و هم صحبت شدن با او استفاده کنیم. به بهانه بیرون رفتن باهم یا باهم غذا درست کردن یا باهم میوه و چای خوردن و اینکه به او بگویید امروز دوست دارم بیشتر باهم وقت بگذرانیم به او نزدیک شوید. نکته مهم در این ارتباط این است که هم پدر و هم مادر هر دو باید در ارتباط با فرزندشان قوی باشند .
اصل هفتم از افراط و تفریط دوری کنیم
سعی کنیم در ارتباط با فرزندمان میانهرو باشیم. روابطمان از قوانین و اصول خودش برخوردار باشد. یعنی اگر نمیخواهیم فرزندمان رفتاری را انجام ندهد خودمان هم آن رفتار را انجام ندهیم. اگر به او توصیه میکنیم کتاب بخواند خودمان هم کتاب بخوانیم.
از طرف دیگر نباید آنها را به حال خودشان بگذاریم. اینکه کاری به کارشان نداشته باشیم کاملا غلط است یا اینکه این خواسته را داشته باشیم که شما کاری به کار ما نداشته باشید. اگر اینگونه باشد اعتدال در رفتارمان با نوجوان به هم میخورد.
اصل هشتم اصول ارتباط والدین با نوجوانان این است که از تحمیل کردن به نوجوانمان بپرهیزیم
گاهی پیش میآید که پدر و مادر رفتار و کردار فرزند نوجوانشان را با خودشان مقایسه میکنند و از او میخواهند که مثل آنها باشد. مثل آنها رفتار کند، مثل آنها لباس بپوشد، مثل آنها درس بخواند و غیره…..
این در صورتی است که تمام شرایط و ضوابط زندگی انسانها هر روز رو به تغییر و تحول است و ما نمیتوانیم این انتظار را داشته باشیم. دوران نوجوانی که ما گذراندهایم زمین تا آسمان با دوران نوجوانی فرزندمان فرق میکند .پس بیاییم کمی واقع بین باشیم…..
اصل نهم این است که از مقایسه کردن فرزندمان دوری کنیم
از دیگر اصول ارتباط والدین با نوجوانان دوری از مقایسه کردن میباشد. پدر و مادر باید بدانند که هریک از فرزندان ما دارای روحیات و توانمندیها و علایق خاصی هستند که ممکن است با دیگری کاملاً متفاوت باشد .
اینکه ما او را با فرد دیگری مقایسه کنیم او قدرت تحلیل دارد و از اینکه چرا و به چه علت او را مثلاً با فلانی مقایسه کرده، ناراحت میشود. سعی کنیم هیچوقت نقطه ضعف و نقطه قوت فرزندمان را با هیچ کسی مقایسه نکنیم.
اصل دهم ارتباط والدین با نوجوانان توجه نمودن به کسب هویت نوجوان است
چیزی که شخصیت ما را در این سن شکل داده است همان تصمیماتی است که در سن نوجوانی گرفتهایم .در سن نوجوانی من تصمیم گرفتم که چه رشتهای بروم، با چه گروه سنی از نظر مذهبی بگردم.
اگر والدین تا قبل از سن جوانی فرزندش را به گونهای تربیت کرد که کار خلاف عرفی انجام نداد، بیاحترامی نکرد، از ارزشها پیروی کرد و تابع آنها بود، این فرزند در سن جوانی هویت پیدا کرده و به اصول و مقرارت خانه و خانواده پایبند است و احترام میگذارد.
شماهم اگر نگران رابطهتان با فرزند نوجوانتان هستید و نیاز به مشاوره دارید، میتوانید از طریق مشاوره تلفنی رایگان با خانم خدیجه قریب روانشناس بالینی از طریق شمارهگیری ۰۲۱۷۵۱۸۹۰۰۰ و کد 2735 در ارتباط باشید
1