مراحل کلی انحصاروراثت
دریافت گواهی فوت
اولین قدم برای انحصاروراثت، دریافت گواهی فوت از اداره ثبتاحوال محل فوت متوفی است. برای دریافت این گواهی، به همراه مدارک لازم از جمله کارت ملی و شناسنامه متوفی و متقاضی و برگه درخواست گواهی فوت به اداره ثبتاحوال مراجعه کنید در این مرحله باید هزینه دریافت گواهی فوت را پرداخت کنید .
تکمیل برگه درخواست انحصاروراثت
پس از دریافت گواهی فوت، باید به یکی از دفاتر شورای حل اختلاف محل اقامت متوفی مراجعه کرده و برگه درخواست انحصاروراثت را تکمیل کنید. در کنار برگه تکمیل شده، باید مدارک زیر را نیز به شورای حل اختلاف ارائه کنید:
اصل و کپی گواهی فوت
اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی متوفی و همه وراث اصل
کپی عقدنامه (در صورت متأهل بودن متوفی)
وصیتنامه متوفی (در صورت وجود)
استشهادیه محضری که در آن تعداد وراث و نسبت آنها به متوفی ذکر شده باشد.
در این مرحله، معمولاً از شما خواسته میشود تا هزینهای بابت رسیدگی به پرونده و هزینه تمبر مالیاتی پرداخت کنید. در این مرحله به این نکات توجه داشته باشید که:
در صورت فوت همسر، ابتدا باید برای او گواهی حصر وراثت جداگانه صادر شود.
اگر متوفی در خارج از کشور فوت کرده باشد، باید گواهی فوت او را به همراه ترجمه رسمی آن به شورای حل اختلاف ارائه کنید.
در صورت وجود وصیتنامه، مفاد آن در گواهی انحصاروراثت قید خواهد شد .
بیشتر بدانید: آثار حقوقی نقض قرارداد
آگهی در روزنامههای کثیرالانتشار
شورای حل اختلاف پس از دریافت درخواست و بررسی مدارک، آگهی انحصاروراثت را در روزنامههای کثیرالانتشار منتشر میکند. این آگهی بهمنظور اطلاعرسانی به دیگران و اعلام وجود هرگونه ادعای حقوقی علیه اموال متوفی منتشر میشود. مدتزمان اعلام این آگهی معمولاً یک ماه است.
جلسه رسیدگی شورای حل اختلاف
پس از تکمیل مدارک و احراز شرایط اولیه، نوبتی به شما داده میشود تا در حضور کارشناس شورای حل اختلاف و دو شاهد، نسبت و سهم خود از ماترک را طبق قانون ارث و وصیتنامه (در صورت وجود) مشخص کنید. در این جلسه رسیدگی، کارشناس شورای حل اختلاف از شما و سایر وراث در مورد مشخصات متوفی، تعداد وراث، نسبت وراث به متوفی، اموال و داراییهای متوفی و سایر اطلاعات لازم سؤال میکند.
شما و سایر وراث باید با صداقت کامل به سؤالات کارشناس پاسخ دهید و اسناد و مدارکی که به اثبات ادعای شما کمک میکند را ارائه کنید.
دو شاهد نیز باید در جلسه حضور داشته باشند و صحت اظهارات شما را تأیید کنند.
بررسی مدارک و صدور گواهی انحصاروراثت:
پس از بررسی مدارک و اظهارات وراث و پس از گذشت مدتزمان مقرر که معمولاً بین ۱ تا ۲ ماه طول میکشد و عدم وجود هرگونه اعتراض، کارشناس شورای حل اختلاف نظریه خود را مبنی بر سهم هر یک از وراث از ماترک صادر میکند.
در صورت تأیید نظریه کارشناس توسط رئیس شورا، شورای حل اختلاف گواهی انحصاروراثت را صادر میکند. این گواهی مشخص میکند که ورثه چه کسانی هستند و سهم هر یک از آنها چقدر است. برای دریافت گواهی انحصاروراثت باید به دفتر شورای حل اختلاف مراجعه کنید و هزینههای مربوطه را پرداخت کنید.
نکاتی که در این مرحله باید بدانید:
درصورتیکه هر یک از ورثه نسبت به سهم خود از ماترک معترض باشند، میتوانند ظرف ۲۰ روز از تاریخ صدور گواهی انحصاروراثت، به دادگاه حقوقی محل اقامت متوفی مراجعه و دادخواست تغییر سهم ارائه کنند.
در صورت فوت یکی از وراث قبل از دریافت گواهی انحصاروراثت، باید برای او نیز به طور جداگانه گواهی انحصاروراثت صادر شود.
پرداخت بدهیهای متوفی
در این مرحله که قبل از تقسیم اموال است، باید بدهیهای متوفی پرداخت شود. ورثه مسئولیت دارند که تمامی بدهیها و تعهدات مالی متوفی را از اموال او پرداخت کنند. این بدهیها ممکن است شامل وامها، مالیاتها و دیگر تعهدات مالی باشد. این مرحله شامل موارد زیر است:
مراجعه به بانکها و مؤسسات مالی برای بررسی بدهیها
پرداخت مالیاتبرارث به اداره مالیات
پرداخت بدهیهای دیگر به اشخاص حقیقی و حقوقی
تقسیم اموال متوفی
پس از پرداخت بدهیها، ورثه میتوانند اموال متوفی را تقسیم کنند. این تقسیم میتواند بهصورت توافقی بین ورثه انجام شود یا در صورت بروز اختلاف، از طریق دادگاه حلوفصل شود.
مراحل تقسیم اموال شامل موارد زیر است:
تهیه لیست اموال و داراییها
توافق بر سر نحوه تقسیم اموال
تنظیم صورتجلسه تقسیم اموال و امضای آن توسط ورثه
انتقال اموال به نام ورثه
پس از تقسیم اموال، ورثه باید اقدامات لازم برای انتقال مالکیت اموال به نام خود را انجام دهند.
این اقدامات عبارتاند از:
انتقال مالکیت املاک در دفاتر اسناد رسمی
انتقال مالکیت خودروها در مراکز شمارهگذاری
انتقال موجودی حسابهای بانکی به حسابهای ورثه
نکات پایانی
در تمامی مراحل، باید تمامی ورثه را در جریان قرار دهید و توافق آنها را جلب کنید.
تمامی اسناد و مدارک مربوط به انحصاروراثت را بهدقت نگهداری کنید.
در همهی مراحل، قوانین و مقررات مربوط به انحصاروراثت را رعایت کنید تا از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری شود.
جمعبندی
انحصاروراثت فرایندی پیچیده و چندمرحلهای است که نیاز بهدقت و پیگیری دقیق دارد. با رعایت مراحل فوق و ارائه مدارک لازم، ورثه میتوانند بهدرستی و قانونی اموال متوفی را به نام خود منتقل کنند. برای اطمینان از انجام صحیح این مراحل، مشاوره با وکیل متخصص در امور انحصاروراثت توصیه میشود.
مشاور با وکیل متخصص در امور انحصاروراثت میتواند به شما کمک کند تا این فرایند بهدرستی و با کمترین مشکلات انجام شود. مشاور یا وکیل میتواند به شما در تنظیم مدارک، ارائه مشاوره حقوقی و نمایندگی شما در دادگاه کمک کند.
با رعایت این مراحل و نکات، میتوانید فرایند انحصاروراثت را بهدرستی انجام دهید و اموال متوفی را به نام ورثه منتقل کنید. اگر نیاز به اطلاعات بیشتری در این زمینه داشتید، میتوانید از طریق تلفن های ثابت با شماره 9099070192 و از طریق موبایل با شماره 0217129 تماس حاصل فرمایید و با کد داخلی 7205 به مشاور مربوطه(محمد عشوری) متصل گردید .
سؤالات متداول
چه مدارکی برای انحصاروراثت نیاز است؟
گواهی فوت، اصل و کپی عقدنامه (در صورت متأهل بودن متوفی)، شناسنامه و کارت ملی متوفی، شناسنامه و کارت ملی وراث، وصیتنامه متوفی (در صورت وجود) و استشهادیه محضری که در آن تعداد وراث و نسبت آنها به متوفی ذکر شده باشد
چگونه میتوان از صحت و قانونیبودن وصیتنامه اطمینان حاصل کرد؟
وصیتنامه باید بهصورت کتبی، با امضای وصیتکننده و دو شاهد معتبر تهیه شده باشد. در موارد مشکوک، وراث میتوانند درخواست بررسی صحت وصیتنامه را به دادگاه بدهند.
در صورت عدم توافق بین وراث بر سر تقسیم داراییها، چه اقداماتی میتوان انجام داد؟
هر یک از وراث میتواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست تقسیم اموال را مطرح کند.
حقوق و تکالیف وراث در مقابل بدهیها و تعهدات متوفی چگونه تعیین میشود؟
اگر دارایی متوفی کفاف پرداخت بدهیها را ندهد، وراث تنها تا میزان داراییهای به ارث رسیده مسئول هستند و نمیتوانند برای بدهیهای بیش از آن مسئول شناخته شوند.
چگونه صحت گواهی انحصاروراثت را استعلام کنیم؟
وراث به دو روش مراجعه حضوری و غیرحضوری به سامانه ثنا، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا شورای حل اختلاف میتوانند استعلام صحت گواهی انحصاروراثت را انجام دهند.
5
