مهمترین نکته:

همانگونه که در مطالب قبلی اشاره شد، قبل از شروع این رابطه و قبول سرپرستی، باید تمامی جوانب را بسنجید و پیش نیاز‌های لازم را آماده کنید. از مهمترین پیش نیاز‌ها، مسئولیت‌پذیری بالای شماست. فراموش نکنید که آن حیوان، یک موجود زنده بوده و از نظر عاطفی، به شدت حساس است. این موجودات بی‌گناه، نباید وسیله بازی یا رفع هوسی زودگذر باشند. عاقلانه تصمیم بگیرید، متعهد باشید و به مسئولیت‌های خود آگاه شوید.

زندگی امروزی همراه با سگ‌ها، مخصوصا در شهر‌ها، چالش بزرگی است. برای مثال، صدای سگ در فضای آپارتمان، می‌تواند آزار‌دهنده باشد. این موضوع  و سایر موضوعات مرتبط، ممکن است منجر به مشکلات حقوقی برای شما شود. جهت پیشگیری از بروز هرگونه شرایط ناخوشایندی در این مورد، توصیه می‌شود با یک مشاور حقوقی آگاه، مشورت کنید.

توجه به نژاد:

حدود 360 نژاد مختلف سگ در دنیا وجود دارد. بیشتر آن‌ها از روش اصلاح نژاد و به مرور زمان، توسط کنل‌های مخصوص، برای انجام کار خاصی ایجاد شده‌اند. برای مثال، نژاد بیگل (Beagle)، حاصل تکامل و اصلاح نژادsmall foxhound (فاکس هوند کوچک) است. هدف از ایجاد این نژاد، بازدهی بیشتر، برای شکار‌های با اندازه کوچک (خرگوش) بود. البته امروزه علاوه بر شکار، از این نژاد به عنوان حیوان خانگی و همچنین حیوان آزمایشگاهی نیز استفاده می‌شود.

انتخاب نژاد مناسب، از ایجاد مشکلات بسیاری جلوگیری می‌کند. برای انتخاب درست، باید به موارد زیر توجه کنید:

فضایی که می‌توانید در اختیار حیوان قرار دهید:

بیشتر سگ‌ها، موجوداتی پر جنب‌و‌جوش هستند و نیاز به فضای کافی برای دویدن و حرکت دارند.

 میزان نیاز آن نژاد به شانه کشیدن روزانه:

هرچه موهای یک نژاد، بلند‌تر باشد، نیاز به شانه کشیدن روزانه نیز افزایش خواهد یافت.

 میزان غذای مصرفی مناسب آن نژاد و هزینه‌های مرتبط:

به طور کلی نژاد بزرگتر، به معنی نیاز به غذای بیشتر است. در نتیجه هزینه نگهداری نیز بالاتر خواهد بود.

 میزان سازگاری آن نژاد با افراد خانواده و مخصوصا کودکان:

سازگاری، در بیشتر نژاد‌ها، با تربیت صحیح و به موقع، دست یافتنی است. البته برخی نژاد‌ها نسبت به سایرین، سازگاری بیشتری با خانواده و سایر انسان‌ها دارند. برای مثال، نژاد Whippet (English greyhound)، یک نژاد با اندازه متوسط، عاشق بازی با افراد خانواده و مو کوتاه است. چنین نژادی، معمولا برای نگهداری در آپارتمان مناسب است. اما نیاز به تخلیه انرژی و پیاده‌روی روزانه نباید فراموش شود.

 میزان نیاز آن نژاد به فعالیت بدنی:

بیشتر نژاد‌ها نیازمند فعالیت بدنی روزانه زیاد هستند. این موضوع، تنها در مورد تعداد کمی از نژاد‌ها، درست نیست. برای مثال، نژاد Pekingese (پیکینیز)، نیاز بسیار کمی به فعالیت بدنی دارد. در مقابل تقریبا تمامی نژاد‌های با اندازه بزرگ، باید فعالیت زیادی داشته باشند.

بیماری‌ها و مشکلات ژنتیکی آن نژاد:

از آنجا که بیشتر نژاد‌ها، با دستکاری انسان ایجاد شده‌اند، زمینه مشکلات ژنتیکی در بیشتر آن‌ها وجود دارد. برای مثال، نژاد Alaskan Malamute ، زمینه در رفتن لگن، کمبود روی، مشکلات تیروئید و کمبود رشد (achondroplasia) را به طور ژنتیکی می‌تواند داشته باشد.

پیشنهاد می‌شود که در مورد نژاد، از یک یا چند دامپزشک حیوانات خانگی، مشورت بگیرید.

سلامت:

بیماری‌های مختلفی، سگ شما را تهدید می‌کند و جهت پیشگیری، ضروریست که توسط دامپزشک معاینه و واکسینه شوند. این کار، در سنین و شرایط مختلف، متفاوت است و دامپزشک حیوانات خانگی، پیشنهادات لازم را به شما ارائه خواهد کرد. از انجام درمان‌های خودسرانه و مشورت با افراد غیر‌متخصص پرهیز کنید.

نکته حیاتی: ایمنی در مقابل برخی از بیماری‌های ویروسی کشنده، حدود 10 روز پس از دریافت آخرین مرحله واکسن ایجاد خواهد شد. تا قبل از آن و مخصوصا در مورد توله‌ها، رعایت بهداشت و عدم تماس آن‌ها با هر سطحی که با کفش در ارتباط بوده (حیاط، کوچه، کف ماشین و ...) واجب است.

تغذیه:

خوراک سگ‌ها باید دارای میزان مشخصی پروتئین، فیبر، چربی، کربوهیدرات، مواد معدنی و ویتامین باشد. رعایت این تعادل بسیار سخت است و عدم ایجاد این تعادل، موجب بیماری‌های مختلفی خواهد شد. بهترین پیشنهاد در این مورد به طور کلی، استفاده از غذای خشک با کیفیت مخصوص سگ به همراه مکمل‌های پیشنهادی توسط دامپزشک است. در این مورد حتما با دامپزشک حیوانات خانگی مشورت کنید.

نکته مهم: غذای انسان، به هیچ عنوان، مناسب سگ نیست.

فعالیت بدنی:

همانطور که گفته شد، سگ‌ها نیاز به فعالیت روزانه دارند. پیاده‌روی، دویدن و بازی کردن، سبب تخلیه صحیح انرژی سگ شده و مانع از بروز بسیاری از اختلالات رفتاری و بیماری‌های ناشی از عدم تحرک کافی خواهد شد. در این مورد بهتر است از مشورت یک مربی و رفتار‌‌شناس ماهر استفاده کنید.

توجه کنید که سگ خود را بدون قلاده و بند مناسب، از خانه بیرون نبرید. مسئولیت مدنی و حقوقی هرگونه حادثه‌ای، متوجه شما خواهد بود. در دست داشتن بند متصل به قلاده، سبب کنترل بهتر شرایط و حوادث شده و خطرات احتمالی برای سگ شما را نیز به حداقل کاهش خواهد داد. برای مثال، در صورت نزدیک شدن یک خودرو به شما، با کنترل سگ، مانع از برخورد او با ماشین خواهید شد.

تربیت:

بسیاری از افراد، زمان مناسب شروع تربیت سگ خود را نمی‌دانند. زمان مناسب برای شروع این کار از حدود2-3 ماهگی برای کارهای ابتدایی (شناخت جای ادرار و مدفوع) و از حدود 6 ماهگی برای کارهای پیشرفته‌تر است. تربیت سگ، نیازمند صبر و حوصله، تمرین و تکرار فراوان و همچنین کمک گرفتن از مربی ماهر است. تمام رفتار‌ها و کار‌های سگ شما، بر اساس عادت است. پس با تمرین و تکرار تربیت صحیح، زندگی لذت‌بخشی در کنار هم خواهید داشت.

نکته مهم:  استفاده از تنبیه فیزیکی و پرخاشگری، ممنوع است. این کار سبب بروز اختلالات شدید و حتی جبران ناپدیر رفتاری در سگ خواهد شد. توصیه می‌شود تا جای ممکن، تربیت، توسط مربی و رفتارشناس ماهر، در محل زندگی سگ و با حضور سرپرست سگ انجام شود.

مراقبت پوست و مو:

 شانه زدن روزانه موها، با توجه به بلندی و تراکم موی سگ، به دفعات مختلفی باید انجام شود. این کار مانع از گره شدن موها خواهد شد. گره شدن موها علاوه بر تحریک پوست ناحیه، موجب باقی‌ماندن رطوبت زیر موها شده و زمینه را برای رشد قارچ‌ها و ایجاد عفونت‌های پوستی آماده می‌کند. بدون شک، این موضوع در مورد نژاد‌های مو بلند مثل German spitz اهمیت بیشتری دارد. در مورد نژاد‌های مو کوتاه مثل French Bulldog، تمیز بودن و خشک ماندن متعادل پوست، کفایت می‌کند.

استفاده از خدمات و مشاوره یک آرایشگر ماهر حیوانات خانگی، برای کوتاهی و مرتب کردن مو و شستشو، جهت حفظ سلامت پوست و موی سگ شما، توصیه می‌شود. در صورت کوتاهی اشتباه مو، امکان آسیب موقت یا حتی دائمی، به پوست و موی حیوان، وجود دارد.

نکته مهم: در برخی نژادها، پوست دارای چین و چروک زیاد است. بررسی خشک بودن لابه‌لای این چین‌ها بسیار مهم است.

کلام آخر:

نکات و مثال‌ها بسیار زیاد هستند و تلاش شد تا به شکل خلاصه و مفید خدمت شما، ارائه شوند. اینجانب، دکتر مازیار فراست معمار و همکارانم در مجموعه مشاورین همراه، آماده ارائه مشاوره و یاری رسانی به شما جهت انجام هرچه بهتر این مسئولیت، هستیم. تا از این طریق شاید بتوانیم کمکی، حتی کوچک، جهت زندگی بهتر انسان ها و حیوانات در کنار یکدیگر، کرده باشیم.