قوانین کسب و کار اینترنتی
کسب و کار اینترنتی، به مجموعه فعالیتهای تجاری اطلاق میشود که در فضای سایبری و بستر اینترنت انجام میپذیرند. با توجه به رشد روزافزون استفاده از اینترنت، بسیاری از کسب و کارها تمایل دارند تا محصولات و خدمات خود را از طریق اینترنت به بازار عرضه کنند. اما در عین حال، فضای سایبری یک فضای جدید و پویا است که همراه با بسیاری از چالشها و تهدیدات امنیتی است.
در واقع، به دلیل وجود سوء استفادهها و تخلفات در این فضا، کارآفرینان سایبری باید با تمامی قوانین و مقررات حاکم در این حوزه آشنا باشند تا بتوانند با امنیت و اعتماد به نفس، کسب و کار خود را به سامان برسانند و به بهبود و توسعه آن ادامه دهند. در نتیجه، آگاهی از قوانین حاکم بر کسب و کار اینترنتی و اجرای صحیح آنها، برای موفقیت و بقای کسب و کارهای سایبری بسیار حیاتی است.
انواع قوانین کسب و کار اینترنتی
قانون به معنای مجموعه قواعد، مقررات و دستورالعملهایی است که توسط مراجع قانونگذار وضع میشود و برای رسیدن به هدف خاصی طراحی و اجرا میشود. با وضع قوانین، مراجع قانونگذار در زمینههای مختلف اقدام به تعیین راهکارهای لازم جهت جلوگیری از پیشامد ابهامها میکنند.
در فضای اینترنتی نیز، قوانین کسب و کار شامل مقررات و دستورالعملهای لازم برای این فضا هستند. این قوانین شامل مواردی هستند که به کارآفرینان سایبری کمک میکنند تا در این حوزه با موفقیت عمل کنند. این موارد شامل مسائلی مانند حفاظت از اطلاعات شخصی کاربران، امنیت اطلاعات و پرداختها، حقوق مالکیت فکری و مسائل مالی و مالیاتی مرتبط با کسب و کارهای اینترنتی هستند.
به عنوان مثال، قوانین حاکم بر حریم خصوصی و تبلیغات در اینترنت، قوانین حفاظت از مشتریان در کسب و کارهای اینترنتی و قوانین مالیاتی مرتبط با فروش محصولات و خدمات اینترنتی، از جمله قوانین کسب و کار اینترنتی هستند.
قانون تجارت الکترونیک
این قانون به منظور شناسایی معاملات و اسناد الکترونیکی در سال ۱۳۸۲ به تصویب رسید و مجموعه اصول و قواعدی است که برای مبادله آسان و ایمن اطلاعات در واسطههای الکترونیکی و با استفاده از سیستمهای ارتباطی جدید به کار میرود.
قانون جرائم رایانهای
این قانون در سال ۱۳۸۸ به منظور تعیین مصادیق استفاده مجرمانه از سامانههای رایانهای و مخابراتی به تصویب رسید. آنچه که به عنوان جرایم رایانهای، جرایم اینترنتی و جرایم سایبری نام برده میشود مجموعهای از بزهکاریهایی است که به وسیله رایانه و ابزارهای الکترونیکی رقم میخورد.
قانون حمایت از حقوق مصرف کننده
قانون حمایت از مصرفکننده یعنی مجموعه اختیارات و امتیازاتی که مصرفکننده در قبال عمل خرید یک کالا یا خدمات از فروشنده دریافت میکند تا در صورت بروز اشکال، معلوم شدن عیب و نقص، احراز ضرر و زیان، عدم کارآیی و ثمربخشی و یا ایراد خسارت، برای جبران ضرر خود از آن استفاده کند. این قانون در سال ۱۳۸۸ به تصویب رسید.
آییننامههای کسبوکارهای اینترنتی
در ادامه توضیح قوانین، مقررات و دستورالعملهای کسب و کارهای اینترنتی آئیننامهها سه نوعاند. اعتبار آئیننامه منوط است به اینکه اولا مغایر قانون عادی نباشد ثانیا تکالیف جدیدی برای مردم ایجاد نکند.
بیشتر بدانید: مسائل حقوقی مربوط به اجارهنشینی: حقوق و تکالیف موجر و مستأجر
آییننامههای کسبوکارهای اینترنتی
آیین نامههای اجرایی:
مقرراتی هستند که به حکم صریح یا ضمنی قانونگذار برای تکمیل قانون وضع میشوند. به علت عدم استقلال ذاتی آنها به آنها ایین نامههای غیر مستقل نیز میگویند.
آیین نامه جایگزین قانون یا ایین نامههای تفویضی: مقرراتی که با اذن صریح قانونگذار توسط مجریه تدوین میشوند اما ماهیتا با قانون فرقی ندارند.
آیین نامه مستقل:
مقامات اجرایی به موجب اصل ۱۳۸ میتوانند در حدود اختیاراتشان اقدام به وضع آئیننامه نمایند. این نوع آئیننامهها مستقل از قانون برای انتظام روابط افراد به کار میروند بسیار متنوعند مانند آئیننامههای انتخاباتی، شهرداری، امور مالی، استخدامی و... مقامات واضع آن هیات وزیران، وزیر، استاندار، فرماندار و… میباشند. و به شکل زیر تقسیمبندی میشوند.
آئیننامههای مستقل سازمان دهنده خدمات عمومی، آئیننامههای مستقل انتظامی، آئیننامههای مستقل ضرورت (در شرایط اضطراری تصویب میشوند).
بیشتر بخوانید: وصول چک برگشتی از طریق اداره اجرای ثبت
دستورالعملهای کسبوکارهای اینترنتی کدامند؟
دستورالعمل، تعیین ضوابط اجرایی برای واحدهای شرکت به منظور ارائه اطلاعات فنی و عملی است. دستورالعمل عبارت است از ترتیب انجام کار به ترتیب اجرای آن که برای اجرا به مقامات صالحه و در حدود وظایف و مسؤولیت به کارکنان شرکت ابلاغ میشود. دستورالعملها به دو نوع اداری و فنی تقسیم میشوند.
دستورالعمل اداری
به منظور اجرای ضوابط اجرایی اداری، مالی و منابع انسانی و همچنین راهنماهای کاری در این حوزه به واحدهای شرکت ابلاغ میگردند.
دستورالعمل فنی
شامل ضوابط اجرایی تخصصی واحدها و همچنین راهنمای فنی میباشند.
اخذ مجوز کسب و کار
کسب و کار سایبری نیز همانند کسب و کارهای سنتی، باید مجوزهای لازم را دریافت کند. در حوزه کسب و کارهای آنلاین، دو دسته مجوز مورد نیاز وجود دارد.
مجوز عمومی کسب و کار: این نوع از مجوزها برای تمامی کسب و کارهای آنلاین عمومیت دارد و شامل موارد زیر میشود:
- نماد اعتماد الکترونیکی: توسط مرکز تجارت الکترونیک ارائه میشود و هر فروشگاه اینترنتی باید دارای آن باشد
- پروانه کسب و کار: از طریق سازمان صنعت، معدن و تجارت استان دریافت میشود.
مجوز اختصاصی کسب و کار: هر کسب و کاری، نیازمند به مجوز یا پروانه اختصاصی صنف یا اتحادیه خود است. برای مثال، یک کسب و کار فروشگاهی باید از اتحادیه فروشندگان درخواست مجوز خود را بدهد. همچنین، هر فروشگاه اینترنتی باید دارای مجوز ساماندهی باشد که توسط مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال ارائه میشود.
علاوه بر این، مجوز نظام صنفی رایانهای از دیگر مجوزهای لازم برای فروشگاههای اینترنتی است. این مجوز باید قبل از شروع به فعالیت، از طریق سازمان نظام صنفی رایانهای اخذ شود.
ثبت علامت تجاری
علامت تجاری به معنای نماد، اسم، طرح یا ترکیبی از آنها است که برای شناسایی یک کسب و کار و محصولات آن استفاده میشود. بطور کلی، علامت تجاری به عنوان یک شناسه برای کسب و کار، به منظور ایجاد تمایز، شناسایی و تبلیغ محصولات و خدمات شرکت، ایجاد شده است.
اما برای جلوگیری از سوء استفاده دیگران، توصیه میشود که علامت تجاری خود را ثبت کنید. با ثبت علامت تجاری، شما به عنوان صاحب آن در برابر قانون شناخته میشوید و حقوقی برای حفاظت از آن دارید. به عبارت دیگر، با ثبت علامت تجاری، میتوانید در صورتی که افراد دیگر از علامت تجاری شما سوء استفاده کنند، از آنها شکایت کرده و خسارتهای قانونی را از آنها مطالبه کنید.
در نتیجه، ثبت علامت تجاری به عنوان یک اقدام پیشگیرانه، به شما کمک میکند تا از سوء استفاده دیگران از علامت تجاری خود جلوگیری کنید و حقوق خود را در قبال آن حفظ کنید.
رعایت قوانین مالیات
رعایت قوانین مالیاتی بسیار حائز اهمیت است و برای جلوگیری از مشکلات آینده، باید به آن توجه کنید. عدم پرداخت مالیات یا عدم ارائه اظهارنامههای مالیاتی ممکن است در آینده برای شما مشکلساز شود. بهترین راهکار برای جلوگیری از این مشکلات، پرداخت به موقع مالیات خود است. در واقع، پرداخت به موقع مالیات، جلوی پیگرد قانونی و جریمههای مالی را میگیرد و باعث میشود که سابقه مالی شما در نظام مالیاتی بهبود پیدا کند.
همچنین، باید در مهلت مقرر قانونی، اظهارنامه مالیاتی که یک دفترچه از عملکرد مالی شماست، ارائه دهید. این اظهارنامه شامل اطلاعاتی مانند درآمد، هزینهها، مالیات پرداختی و سایر اطلاعات مالی مرتبط با کسب و کار شما میشود. در واقع، این اظهارنامه به عنوان یک ابزار مهم در ارائه اطلاعات مالی و مالیاتی شما به مراجع مالیاتی استفاده میشود.
شکایت از فروشگاههای اینترنتی
برای شکایت از فروشگاههای اینترنتی بسته به مشکل پیش آمده، راههای متفاوتی وجود دارد. بهطور کلی ۳ راه شکایت از فروشگاههای اینترنتی پیش روی شما قرار دارد:
۱- شکایت از طریق سامانه نماد اعتماد الکترونیکی
۲-شکایت از طریق پلیس فتا
۳-شکایت از طریق مرجع قضایی.
بسیاری از وکلای آشنا با قوانین و مقررات کسبوکارهای اینترنتی میتوانند در این زمینه به افرادی که به دنبال راهی برای شکایتشان هستند کمک شایان توجهی نمایند.
نیاز به راهنمایی بیشتری در زمینه قوانین، مقررات و دستورالعملهای کسب و کارهای اینترنتی دارید؟
در پایان توصیه میگردد قبل از راهانداری کسبوکار اینترنتیتان بر قوانین، مقررات و دستورالعملهای کسب و کارهای اینترنتی آگاهی داشته باشید و سپس برای گرفتن مجوزهای لازم برای فروشگاه اینترنتی که برای راه انداری کسبوکار خود نیاز دارید، اقدام نمایید و بیشتر تمرکز و زمان خود را بر روی پیشرفت کسبوکار خود بگذارید. برای اینکه پایههای کسب و کار اینترنتی خود را محکم کنید میتوانید همین الان از آقای محمد عشوری وکیل دادگستری، مشاوره حقوقی کسب و کارها و فروشگاه اینترنتی را دریافت کنید.
4
