اختلال شخصیت خودشیفته: شناخت ، نشانه ها ، و راه های مقابله

اختلال شخصیت خودشیفته چیست؟ 

معمولا اختلال شخصیت خودشیفته در ارزیابی های بالینی تشخیص داده می شود و یکی از انواع مختلف اختلالات روانی محسوب می‌شود که در آن فرد خود را نسبت به سایرین مهمتر می داند،  به شدت نیازمند توجه و تحسین بیش از اندازه است، در برقراری روابط مشکل دارد و حس همدلی نسبت به سایرین در او دیده نمی شود. اما پشت این نقاب اعتماد به نفس زیاد، عزت نفس شکننده ای وجود دارد که با کوچکترین انتقاد و عیب جویی فرو می ریزد. 

اختلال خودشیفتگی یا خودبزرگ بینی، مشکلاتی در حوزه های مختلف زندگی از جمله روابط،  کار. تحصیل یا امور مالی ایجاد می کند. افرادی که از این اختلال رنج می برند،  به دلیل کم توجهی یا عدم دریافت لطف و تحسینی که تصور می کنند شایسته اش هستند، ناراحت و سرخورده می شوند. روابطشان به سرانجام نمی رسد و دیگران هم از وقت گذراندن با آن ها لذت نمی برند. پس در یک کلام می توان نارسیسم را به این شکل تعریف کرد:

" اختلال شخصیت خودشیفته به اختلالی گفته می‌شود که در آن فرد نسبت به سایرین حس خودبزرگ بینی و غرور دارد. به علاوه همیشه دوست دارد کانون‌ توجه باشد و به طور مدام تحسین شود. 

نشانه‌های اختلال شخصیت خودشیفته 

این اختلال معمولا در اوایل بزرگسالی ظاهر می شود.  افرادی که به این اختلال دچار هستند تا مدت ها ممکن است به آن پی نبرند چرا که برخلاف تصور ذهنی آنان از خودشان است. 

فرد دچار اختلال خودشیفتگی دارای علائم زیر است:

1. دیگران آنها را فردی متظاهر و خودستا می دانند و از آنان دوری می کنند. 
2. در روابطشان ناکام هستند. 
3. هنگامی که اوضاع بر وفق مرادشان نباشد معمولا ناراحت، عصبانی و پریشان می شوند. 
4. دائما در روابط،  کار و مدرسه مشکلاتی خواهند داشت و ممکن است به الکل و مواد مخدر روی آورند. 

علل اختلال شخصیت خودشیفته 

عوامل ژنتیکی 

برخی مطالعات نشان می‌دهد که عوامل ژنتیکی می توانند در توسعه اختلال شخصیت خودشیفته نقش داشته باشند. این عوامل می توانند به نوعی ترکیب ژنتیکی مرتبط باشند که افراد را مستعد این اختلال می کند. 

تجربیات دوران کودکی 

تجربیات دوران کودکی نیز می توانند در بروز این اختلال نقش داشته باشند. تربیت نادرست، انتظارات غیر واقعی از کودک و نادیده گرفتن احساسات و نیاز های او می توانند منجر به توسعه رفتارهای خودشیفته شوند. 

عوامل محیطی 

عوامل محیطی مانند فرهنگ و جامعه نیز می توانند در ایجاد اختلال شخصیت خودشیفته مؤثر باشند. جوامعی که بر موفقیت و دستاوردهای شخصی تأکید دارند و افرادی را که به شدت به دنبال تحسین و توجه هستند، تشويق می کنند، می توانند به توسعه این اختلال کمک کنند. 

تاثیرات اختلال شخصیت خودشیفته بر روابط 

روابط بین فردی 

افراد با اختلال شخصیت خودشیفته اغلب در برقراری روابط سالم و پایدار با دیگران مشکل دارند. این افراد ممکن است به دلیل خودبزرگ بینی و کمبود همدلی،   نتوانند به درستی با دیگران ارتباط برقرار کنند و اغلب روابطشان به مشکل می خورد. 

روابط کاری 

در محیط کاری نیز افراد با این اختلال ممکن است مشکلاتی را تجربه کنند. انتظار برخورد ویژه و عدم تحمل نقدها می تواند به تنش ها و درگیری های کاری منجر شود. این افراد ممکن است نتوانند به خوبی در تيم ها کار کنند و به دلیل رفتارهای خودخواهانه شان،  همکاری مؤثر با دیگران برایشان دشوار باشد. 

عوارض اختلال شخصیت خودشیفته 

عوارض بیماری خودبزرگ بینی و شرایطی که همراه با این اختلال روی می دهند،  عبارتند از:

1. مشکلاتی که در رابطه های اجتماعی به خصوص روابط دوستانه و زناشویی به وجود می آیند. 
2. مشکلات ایجاد شده در محیط کار یا مدرسه 
3. افسردگی و اضطراب 
4. مشکلات جسمی و فیزیکی 
5. سوءاستفاده از مواد مخدر یا الکل 
6. رفتار یا تفکرات خودکشی 

درمان اختلال شخصیت خودشیفته 

درمان اختلال شخصیت خودشیفته اغلب شامل گفتگو درمانی یا روان درمانی می باشد. در صورتی که علائم این اختلال به افسردگی یا مشکلات روانی دیگر همراه باشد؛  ممکن است از دارو نیز برای درمان اختلال های دیگر استفاده شود. اگرچه برای درمان اختلال خودشیفته هیچ دارویی وجود ندارد. 

گفتگو درمانی یا مشاوره روانشناسی آنلاين به بیمار کمک می کند تا رابطه بهتری با دیگران داشته باشد به طوری که روابط فرد لذت‌بخش تر،  صمیمی تر و باارزش تر شود. 

از فواید گفتگو درمانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. بهبود بخشیدن رابطه ی همکاری 
2. حفظ روابط شخصی 
3. شناخت نقاط قوت و ضعف به طوری که انتقاد پذیری فرد را بالا ببرد. 
4. درک و کنترل احساسات فرد 
5. کنار آمدن با مشکلات مربوط به عزت نفس 
6. انتخاب اهداف واقعی 

از آنجایی که تغییر ویژگی های شخصیتی امر دشواری است،  درمان و گرفتن نتيجه ی مطلوب ممکن است سال ها طول بکشد. در این دوران،  بیمار ممکن است درمان را به نوعی هدر دادن وقت بداند و از ادامه ی آن منصرف شود. اگر چه تداوم درمان برای گرفتن نتيجه‌ی مطلوب حائز اهمیت است. چنانچه بیمار در جلسات درمانی خود به طور منظم شرکت کرده و داروهای تجویز شده را مصرف کند؛  شاهد تغییرات فاحشی در روابط خود با دیگران خواهد بود. 

تدابیر زیر می تواند در طول درمان به شما کمک کند:

1. از مصرف الکل، مواد مخدر و هر ماده ای که سبب رفتار منفی شود اکیدا دوری کنید. 
2. برای بهتر شدن حالتان حداقل هفته ای ۳ بار ورزش کنید. 
3. برای کاهش استرس و اضطراب،  از تکنیک‌های آرامش بخش،  مانند یوگا و مدیتیشن استفاده کنید.

بهبود و رهایی از اختلال شخصیت خودشیفته زمان بر است. بنابراین با فکر کردن به بهبودی خود و یادآوری اینکه می توانید روابط آسیب دیده ی خود را سامان دهید و برای بازگشت این روابط تلاش کنید تا شاید از زندگی خود راضی تر شوید،  انگیزه خود را حفظ کنید. 

تماس با مشاورین همراه زندگی بهتر 

اگر شما یا یکی از عزیزانتان با اختلال شخصیت خودشیفته دست و پنجه نرم می کنید و نیاز به کمک و مشاوره دارید ، می توانید با مشاورین همراه زندگی بهتر تماس بگیرید. مشاوران ما با تجربه و تخصص خود می توانند به شما کمک کنند تا با این اختلال بهتر کنار بیایید و راه‌کارهای مؤثری برای بهبود وضعیت خود پیدا کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی ،  با شماره ۰۲۱۷۵۱۸۹۰۰۰ و کد ۲۸۹۳ تماس بگیرید یا به وبسایت ما مراجعه کنید.