بچه‌های عصبی: مقابله با رفتارهای انفجاری

گاهی مشکلات عصبانیت به مشکلات دیگری مانند ADHD، اضطراب، اختلالات یادگیری، مشکلات پردازش حسی یا اوتیسم مربوط می‌شود که نیاز به درمان دارند. 

 استراتژی‌هایی برای والدین

آرامش خود را حفظ کنید: هنگام عصبانیت کودک، ممکن است فریاد زدن وسوسه‌انگیز باشد، اما این کار تنها باعث افزایش پرخاشگری او می‌شود. حفظ آرامش می‌تواند الگویی مثبت برای کودک باشد. 

تشویق رفتار مثبت: زمانی که کودک احساسات خود را به‌طور آرام بیان می‌کند یا پس از عصبانیت خود را آرام می‌کند، او را تشویق کنید. اما به خواسته‌های او در زمان عصبانیت تسلیم نشوید. 

آموزش مهارت‌های حل مسئله: آموزش مهارت‌های حل مسئله و ارتباط به کودکان می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا راه‌های بهتری برای بیان احساسات خود پیدا کنند. همچنین می‌توانید با شناسایی عوامل تحریک‌کننده عصبانیت از بروز آن جلوگیری کنید. مثلاً اگر کودک هنگام توقف فعالیت مورد علاقه‌اش عصبانی می‌شود، قبل از پایان زمان با هشدارهای ملایم او را آماده کنید. 

نادیده گرفتن کج‌خلقی‌های غیرخشونت‌آمیز: اگر کج‌خلقی کودک خشونت‌آمیز نیست، نادیده گرفتن آن معمولاً بهترین راه است. اگر کودک به رفتار فیزیکی روی آورد، او را به مکانی امن ببرید. برای کودکان کوچک‌تر، صندلی تایم‌اوت یا اتاقی بدون اسباب‌بازی مناسب است. برای کودکان بزرگ‌تر، ممکن است نیاز باشد آن‌ها را تنها بگذارید تا با توجه شما پاداش نگیرند. در شرایط حاد، مشاوره آنلاین با روانشناس بهترین راه برای حفظ امنیت شما و کودک است. 

 در صورت نیاز به کمک تخصصی

اگر رفتار کودک بیش از توان والدین باشد، متخصصان می‌توانند کمک کنند. درمان شناختی-رفتاری (CBT) به کودکان مهارت‌های مقابله‌ای آموزش می‌دهد و به والدین راهکارهای حمایت از فرزندان را می‌آموزد. اگر CBT کافی نبود، ممکن است کودک به دارو یا برنامه درمانی دیگری نیاز داشته باشد. 

 نکته مهم: 

زمانی که کودکی دچار فروپاشی عصبی می‌شود و رفتارهای پرخاشگرانه نشان می‌دهد، ممکن است برای خود و اطرافیان از جمله والدین و خواهر و برادرها خطرآفرین شود. این رفتارها معمولاً به دلیل عدم توانایی کودک در مدیریت احساسات بروز می‌کند. واکنش والدین نقش مهمی در یادگیری کودک برای کنترل این احساسات دارد.

تسلیم نشوید: 

با برآورده کردن خواسته‌های کودک برای متوقف کردن رفتار نامناسب او، این رفتار را تشویق نکنید. 

تشویق رفتار مناسب: 

پس از آرام شدن کودک، او را برای جمع کردن خود و کنترل احساساتش تشویق کنید. همچنین زمانی که تلاش می‌کند احساساتش را به‌صورت کلامی و آرام بیان کند یا برای رسیدن به توافق در یک اختلاف تلاش می‌کند، او را برای این تلاش‌ها تحسین کنید. 

تمرین مهارت‌های حل مسئله: 

زمانی که کودک آرام است، بهترین فرصت برای تمرین بیان احساسات و پیدا کردن راه‌حل برای مشکلات پیش از تشدید آن‌ها است. از او بپرسید که چه احساسی دارد و چگونه فکر می‌کند می‌توان مسئله را حل کرد. 

تایم‌اوت و سیستم‌های پاداش: 

برای کودکان زیر ۷ یا ۸ سال، تایم‌اوت برای رفتارهای غیرخشونت‌آمیز می‌تواند مؤثر باشد. هنگام استفاده از تایم‌اوت، پیوستگی در اجرای آن مهم است و باید آن را با توجه مثبت به رفتارهای خوب متعادل کنید. برای کودکان بزرگ‌تر، بهتر است از سیستم تقویت مثبت استفاده کنید، مثلاً امتیاز یا ژتون‌هایی که بتوانند برای چیزی که دوست دارند جمع کنند. 

پرهیز از عوامل تحریک‌کننده: 

دکتر واسکو لوپس، روانشناس بالینی، می‌گوید بیشتر کودکانی که دچار فروپاشی‌های عصبی مکرر می‌شوند، این رفتارها را در زمان‌های قابل پیش‌بینی مانند زمان انجام تکالیف، وقت خواب یا پایان بازی (چه لگو باشد و چه ایکس‌باکس) نشان می‌دهند. عامل تحریک‌کننده معمولاً درخواست انجام کاری ناخوشایند یا توقف فعالیتی دلخواه است. هشدار زمانی ("۱۰ دقیقه دیگر باید برویم")، تقسیم وظایف به مراحل ساده ("اول کفش‌هایت را بپوش") و آماده کردن کودک برای موقعیت‌ها ("لطفاً قبل از ترک میز مادربزرگ اجازه بگیر") می‌تواند به جلوگیری از این فروپاشی‌ها کمک کند.

نوع کج ‌خلقی چیست؟ 

نحوه واکنش به کج خلقی کودک به شدت آن بستگی دارد. اولین قانون برای مقابله با کج‌خلقی‌های غیرخشونت‌آمیز این است که تا حد امکان آن‌ها را نادیده بگیرید، زیرا حتی توجه منفی، مانند تذکر برای متوقف کردن، می‌تواند به تقویت این رفتار منجر شود. 

اما زمانی که کودک به رفتارهای فیزیکی روی می‌آورد، نادیده گرفتن توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است به خود یا دیگران آسیب برساند. در این شرایط، دکتر لوپس پیشنهاد می‌کند که کودک را به محیطی امن منتقل کنید که در آن به شما یا هر نوع پاداش احتمالی دسترسی نداشته باشد. 

بحث در مورد تایم‌اوت: 

برخی منتقدان معتقدند تایم‌اوت ممکن است از نظر عاطفی کودکان را منزوی کند، اما تحقیقات نشان می‌دهند که این روش مؤثر است و به کودکان آسیبی نمی‌رساند.  با این حال، بسیار مهم است که از تایم‌اوت به‌عنوان بخشی از یک استراتژی والدگری حمایتی و محبت‌آمیز استفاده کنید. استفاده از تایم‌اوت باید با تشویق رفتارهای مثبت کودک متعادل شود. همچنین مدیریت استرس خودتان اهمیت دارد تا کودک از الگوی مثبت شما مهارت تنظیم هیجانی را بیاموزد. 

تکنیک تایم‌اوت برای کودکان کم‌سن: 

اگر کودک شما کوچک‌تر از ۷ سال است، او را روی یک صندلی تایم‌اوت قرار دهید. اگر از صندلی بلند شد، او را به مکانی دیگر ببرید که بتواند به تنهایی آرام شود و هیچ‌کس دیگری در آنجا نباشد. برای مؤثر بودن این روش، نباید در آن فضا اسباب‌بازی یا بازی‌هایی وجود داشته باشد که باعث تقویت رفتار نامناسب شوند. 

کودک باید به مدت یک دقیقه در آن مکان بماند و قبل از اینکه اجازه خروج پیدا کند، کاملاً آرام شده باشد. سپس باید به صندلی تایم‌اوت بازگردد. دکتر لوپس توضیح می‌دهد: «این روش به کودک شما پیام می‌دهد که برای رفتار پرخاشگرانه‌اش پیامدی فوری و منظم وجود دارد و دسترسی او به هر نوع تقویت‌کننده محیطی قطع می‌شود.» 

مقابله با کودکان بزرگ‌تر: 

اگر کودک بزرگ‌تری دارید که رفتار پرخاشگرانه نشان می‌دهد و نمی‌توانید او را به مکانی جداگانه ببرید، دکتر لوپس پیشنهاد می‌کند که خودتان از اطراف او دور شوید. این کار باعث می‌شود کودک از توجه و تقویت شما محروم شود و امنیت شما نیز حفظ شود. 

در موارد شدید: 

در شرایط حاد، ممکن است مشاوره تلفنی با نادیه زارعی مشاور کوردک و نوجوان با  شماره‌گیری ۹۰۹۹۰۷۱۵۱۵ و کد 4678 برای اطمینان از ایمنی خودتان و کودک ضروری باشد.

نتیجه گیری

اگر کودک شما به طور مکرر پرخاشگری می‌کند، به حدی که شما را می‌ترساند و خانواده شما را مختل می‌کند، مهم است که از یک مشاور روانشناس کمک بگیرید. درمان‌های رفتاری خوبی وجود دارند که می‌توانند به شما و کودک شما کمک کنند تا از پرخاشگری عبور کنید، استرس شما را کاهش دهند و رابطه شما را بهبود بخشند. شما می‌توانید تکنیک‌هایی برای مدیریت رفتار او به طور مؤثرتر بیاموزید و آن‌ها نیز می‌توانند یاد بگیرند که رفتارهای نادرست را کنترل کرده و رابطه‌ای بسیار مثبت‌تر با شما داشته باشند.

یادگیری نحوه برخورد با یک کودک پرخاشگر با استفاده از رویکردهای رفتاری برای والدین می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما برای بسیاری از کودکان، این می‌تواند تفاوت زیادی ایجاد کند. والدینی که مطمئن، آرام و پایدار هستند، می‌توانند در کمک به کودکان برای توسعه مهارت‌های لازم برای تنظیم رفتار خود موفق باشند. 

این ممکن است نیاز به صبر بیشتر و آمادگی برای امتحان تکنیک‌های مختلف بیشتر از آنچه برای یک کودک در حال رشد طبیعی انجام می‌دهید، داشته باشد، اما وقتی نتیجه یک رابطه بهتر و خانه‌ای شادتر است، ارزش تلاش را دارد.

سوالات متداول

چگونه می‌توان با عصبانیت کودکان برخورد کرد؟ 

یکی از روش‌ها برای برخورد با عصبانیت کودک، حفظ آرامش زمانی است که آنها کنترل خود را از دست می‌دهند. کنترل احساسات خود، الگوی خوبی برای کودک ایجاد می‌کند. می‌توانید زمانی که آنها احساسات خود را با آرامش ابراز می‌کنند و زمانی که پس از یک انفجار خود را آرام می‌کنند، آنها را تحسین کنید. بزرگسالانی که مطمئن، آرام و پایدار هستند، به کودکان کمک می‌کنند تا مهارت‌های لازم برای تنظیم رفتار خود را توسعه دهند.

چگونه به کودک آموزش دهم عصبانیت خود را کنترل کند؟ 

در درمان تعامل والدین و کودک، درمانگر به والدین آموزش می‌دهد که چگونه به رفتارهای مثبت توجه بیشتری داشته باشند، رفتارهای منفی کوچک را نادیده بگیرند و برای رفتارهای منفی و پرخاشگرانه پیامدهای ثابتی ارائه دهند، همه اینها در حالی که خودشان آرام باقی می‌مانند. سایر انواع درمان‌ها نیز بر آموزش والدین در مورد مدل‌سازی ثبات احساسی تمرکز دارند.