لجبازی کودکان | شیوه برخورد و کنترل کودک لجباز

چه چیزی باعث رفتار لجبازانه در کودکان می شود؟

در میان رفتارهای آزاردهنده مختلف، الگوی رفتاری لجبازی یکی از مواردی است که می‌تواند در روابط و و تصمیم گیری‌های فرد به شدت اثرگذار بوده و مسائل عدیده‌ای برای او ایجاد می‌کند.

الگوی رفتاری لجبازی در کودکان اغلب در اثر تعیین باید ونبایدهای زیاد و بالاتر از توان کودک توسط والدین ایجاد می‌شود. لجبازی از 5/2 سالگی در کودکان به شکل طبیعی و جهت کسب استقلال شروع می‌شود. لجبازی کودکان دوساله تا پنج سالگی ادامه می‌یابد و اگر به شکل مخالفت‌های خیلی شدید وآسیب زننده نباشد و برخورد مناسبی با آن شود به سوی رفتارهای پخته حرکت می‌کند.

اما گاهی والدین این رفتارها را بی ادبی یا گستاخی تلقی کرده و تصور می‌کنند کودک قصد بی احترامی به آنان را دارد. بنابراین وضع قوانین سخت‌تر و تنبیهات بیشتری را در پیش می‌گیرند که باعث تشدید این رفتار در آنها می‌شود.

تغییرات ناخواسته یا مقررات ناگهانی مورد قبول اکثر کودکان نخواهد بود و در مورد درخواست والددین لجبازی می‌کنند. همچنین افکار و رفتارهای وسواسی والدین ممکن است برای کودکی که در حال آزمون و خطاست قابل تحمل نباشد و لجبازی و مخالفت را در پیش بگیرد.

باید بین مصمم و سخت کوش بودن کودک با لجبازی تفاوت قائل شویم. کودک سخت کوش تمام تلاش خود را برای رسیدن به هدف و غلبه بر موانع می‌کند اما کودک لجباز روش جاهلانه‌ای که در حال انجام آن است را تغییر نمی‌دهد حتی اگر دچار مشکل گردد. آن‌ها فقط به دنبال مخالفت و یکه تازی هستند.

اگر با رفتارهای لجبازانه کودک خود آزرده می‌شوید با مشاوره تلفنی کمک بگیرید.

علت لجبازی کودکان

1. مشغله زیاد والدین و نداشتن مهارت ارتباطی درست

هنگامی که برخی مشاجرات در خانه بین کودک و والدین شروع می‌شود، روابط والد و کودک مشکلاتی پیدا می‌کند. همواره والدین به خیلی چیزها مشغول هستند و هر وقت در خانه با مشکلی مواجه می‌شوند، به خصوص در مورد مسائل فرزندانشان، دچار تنش می‌شوند. با عجله و ناامیدی، مامان و بابا شروع به داد و فریاد زدن بر سر یکدیگر یا بچه می‌کنند.

این به کودک صدمه می‌زند و او شروع به بد رفتاری می‌کند که با مقابله بیشتر و سرسختی والدین روبه رو شده و در ادامه منجر به رفتار لجبازی می‌شود. آنها معتقدند که در مورد آنچه صحبت می‌کنند حق با آنهاست. بنابراین، مشاجره‌ها یا نداشتن مهارت‌های ارتباطی درست یکی از منشأهای ایجاد رفتارهای سرسختانه و لجبازی در کودک است.

حتی گاهی وقتی والدین وقت کافی با کودک خود نمی‌گذرانند کودک با بهانه‌گیری و لجبازی توجه آنها را به خود معطوف می‌کند.

2. ناپختگی کودک و توقع بیش از حد از آن‌ها

گاهی والدین توقعاتی بیش از توانایی درک بچه از او دارند. بچه‌ها نمی‌دانند چه چیزی درست است و چه چیزی اشتباه است. آنها به سادگی رفتار دیگران را مشاهده و راه دیگران را دنبال می‌کنند.

در مراحل اولیه، آنها با مشاهده یک رفتار و یا یک فرآیند یا روش به آن می‌چسبند و سعی می‌کنند اکتشاف کرده و همان کار را انجام دهند تا به واقعیت و حقیقت پی ببرند. رفتار لجبازی ممکن است تا حدود 5 سالگی در کودک ادامه پیدا کند. اگر به سلامت از این دوره عبور کنند به استقلال خوبی می‌رسند و در نوجوانی نیز کمتر لجبازی نشان می‌دهند.

3. اشتیاق برای آزادی و مستقل بودن

بچه‌ها دوست ندارند دیگران فعالیت‌های آنها را کنترل کنند و همیشه می‌خواهند در هر کاری که انجام می‌دهند آزادی داشته باشند.

 اگر والدین سعی کنند جلوی آنها را بگیرند، احساس بدی می‌کنند که نمی‌توانند کاری را که دوست دارند انجام دهند و و رفتاری به نام لجاجت را برای بیرون آمدن از تسلط سیستم حاکم در خانه و راهی برای اثبات استقلال خود آغاز می‌کنند. به فرزندتان اجازه دهید خودش چیزها را کشف کند، تا زمانی که خطرناک نباشد.

4. مقایسه با بچه‌های دیگر

مقایسه‌های بین کودکان ممکن است باعث ناامیدی شود و کودکان ممکن است از دیگرانی که با آنها مقایسه می‌شوند عصبانی و منزجر شوند. برخی از کودکان رفتار لجبازی را به عنوان راهی برای مقابله با ناامیدی از خود نشان می‌دهند. در چنین مواردی، کودکان از همان جنبه‌ای که با هم مقایسه می‌شوند، لجبازتر می‌شوند و هرگز برای اصلاح خود به جنبه مثبت فکر نمی‌کنند.

5. کنجکاوی

همه چیز در این دنیا برای بچه‌ها تازگی دارد و آنها همیشه کنجکاو هستند که بدانند در اطرافشان چه اتفاقی میوفتد. عدم آگاهی از این کنجکاوی، رفتار عادی آنها را به شخصیت لجباز تبدیل می‌کند زیرا کودکان سعی می‌کنند حتی والدین را امتحان کنند تا بفهمند آنها در هر موقعیتی ممکن است چه واکنشی نشان دهند.

6. الگوی نقش

جدا از همه علل ذکر شده، رفتارهای والدین نیز یکی از دلایل اصلی رفتارهای لجبازی هستند. کودکان اعمال و شیوه های ارتباطی والدین خود را مشاهده می‌کنند، الگوهای غذا خوردن و خواب آنها را یاد می‌گیرند، در حین رسیدگی به مشکلات روزمره در خانه به نحوه صحبت آنها گوش می‌دهند و همان را تقلید می‌کنند.

 بنابراین، اگر فردی در خانه برای برآوردن خواسته‌هایش رفتار لجبازی داشته باشد، بچه‌ها نیز می‌توانند از آن پیروی کنند و آن فرد الگو شود. علاوه بر این، اگر ببینند که دوستانشان لجبازی می‌کنند و عواقب منفی برایشان ندارد ، ممکن است فکر کنند که می‌توانند همین کار را انجام دهند.

مطالب بیشتر: با احساسات و هیجانات خود چه کنیم؟

دلیل آن در مورد بچه‌ها مهم نیست، زیرا اغلب بچه‏‌ها در مواقعی رفتار بدی دارند که نمی توانند احساسات وهیجاناتی که تجربه می‌کنند را به کلمه درآورده وبیان کنند، بنابراین آن را به عنوان یک رفتار لجبازانه بروز می‌دهند.

 با کودک صحبت کنید، توضیح دهید که چه چیزی درست است و چه چیزی اشتباه، به او کمک کنید واقعیت را تحلیل کند و پذیرای حال بد یا خوب او باشید. آغوش گرم شما امنیت را به او باز می‌گرداند.

راه های ایجاد رفتار خوب در کودکان لجباز

کودکانی که رفتار لجبازی دارند به شکلی بی هدف از خوردن برخی غذاها امتناع می‌کنند یا در هنگام پوششیدن لباس هیچ لباسی را قبول نمی‌کنند. یا در مسواک زدن، رفتن به دستشویی و دیگر کارهای روزمره والدین را به ستوه می‌آورند.

آن‌ها حتی در هنگام نوشتن تکالیف یا کشیدن نقاشی سعی می‌کنند مسئولیت این کار را به گردن دیگران بندازند. این کودکان تمایل دارند فقط بازی کنند و بار هیچ مسئولیتی را به دوش نکشند.

از آنجا که صدای گریه و جیغ و نق زدن‌های کودک هنگام لجبازی بسیار آزاردهنده است کودکان از این ابزارها برای رسیدن به خواسته‌های غیرمنطقی خود استفاده می‌کنند.

چنین رفتارهایی در طولانی مدت باعث مشکلات روحی والدین، آسیب به روابط والد و کودک و آسیب‌های شخصیتی در کودک می‌شود. بنابراین حتما باید با همراهی یک روانشناس کودک به بهبود این وضعیت کمک کنیم.

از آنجا که کودکان آئینه وار از والدین خود یاد می‌گیرند، در صورت بروز تعارضات زناشویی باید آن را به دور از چشم کودک و با کمک مشاوره و زوج درمانی حل کنید و اجازه ندهید کودک جر وبحث و دعواهای شما را مشاهده کند.

در هنگام بروز سماجت در کودک با وجود دشواری زیاد باید آرامش خود را حفظ کرده و صبوری پیشه کنید تا اوضاع از این بدتر نشود. بدانید شما مادر یا پدر بدی نیستید بلکه کودک شما با احساسات سختی دست و پنجه نرم می‌کند که قادر به بیان واضح آن‌ها نیست. بنابراین:

بحث نکنید

بچه‌های لجباز همیشه آماده‌اند تا با یک مشاجره روبرو شوند. بنابراین، این فرصت را به آنها ندهید. درعوض، به صحبت‌های فرزندتان گوش فرا دهید و آن را به جای بحث و جدل به یک گفتگو تبدیل کنید. وقتی نشان می‌دهید که آماده گوش دادن به داستان آن‌ها هستید، این باعث می‌شود که آنها نیز به آنچه شما می‌گویید گوش دهند.

دستوری صحبت نکنید

فرزندتان را به انجام کاری که نمی‌خواهد مجبور نکنید. این فقط آنها را سرکش‌تر می‌کند و آنها دقیقاً کاری را انجام می‌دهند که قرار نیست انجام دهند. بنابراین، مثلا اگر می‌خواهید فرزندتان تماشای تلویزیون را متوقف کند و به جای آن تکالیف خود را انجام دهد، سعی کنید مدتی با او تلویزیون تماشا کنید.

 این باعث ایجاد رفاقت می‌شود، و پس از مدت کوتاهی، می توانید از فرزندتان بپرسید که آیا دوست دارد در اتاق پذیرایی تکالیفش را انجام دهد یا در آشپزخانه در کنار شما. آیا ترجیح می‌دهد پیراهن آبی و کفش‌های زردش را بپوشد یا بلوز قرمز و کفش‌های سبزش را. این باعث می‌شود کودک احساس کند استقلال دارد و زندگی تحت کنترلش است.

 چند انتخاب ارائه دهید

گفتن به یک کودک لجباز چه کاری انجام دهد، راه مطمئنی برای شعله ور کردن رگه‌های سرکش اوست. در عوض، گزینه‌هایی را به آن‌ها پیشنهاد دهید تا از بین آن‌ها یکی را انتخاب کنند، زیرا این باعث می‌شود احساس کنند که بر زندگی خود کنترل دارند و می‌توانند به طور مستقل تصمیم بگیرند که چه کاری می‌خواهند انجام دهند.

 برای جلوگیری از سردرگمی فرزندتان، انتخاب‌ها را محدود نگه دارید و تنها دو یا سه گزینه ارائه دهید. به عنوان مثال، اگر قرار است اتاقشان را تمیز کنند، از آنها بپرسید که آیا می‌خواهند ابتدا با تخت یا کمد شروع کنند به جای اینکه بگویید «از کجا می‌خواهی شروع کنی؟»

با کفش‌های فرزندتان راه بروید

از دیدگاه فرزندتان به موضوع مورد نظر نگاه کنید و سعی کنید بفهمید که چرا این گونه رفتار می‌کند. اگر قول داده‌اید که آنها را به پارک ببرید اما به دلیل بد شدن هوا نمی‌توانید این کار را انجام دهید، باید به آنها توضیح دهید که چرا نمی‌توانید به قول خود عمل کنید و با تعیین تاریخ بعدی برای گردش، می‌توانید اوضاع را درست کنید.

 نبردهای کمد لباس

یکی از دلایل رایج اختلاف، هر بار که فرزند شما می خواهد چیزی بپوشد که برای موقعیت یا آب و هوای بیرون مناسب نیست، اتفاق می افتد. یکی از راه‌های کاهش اصطکاک این است که لباس‌های فرزندتان را مرتب کنید و هر دو هفته یکبار آنها را عوض کنید. همچنین، لباس‌های نامناسب فصل را کنار بگذارید، بنابراین یک دلیل کمتر برای درگیری وجود دارد.

هر زمان که می‌خواهید فرزندتان لباس عوض کند، دو یا سه لباس مختلف بچینید و از او بخواهید که انتخاب کند. به این ترتیب آنها از تصمیم گیری خوشحال می‌شوند و جریان ختم به خیر می‌شود.

 مبارزات قبل از خواب

با نزدیک شدن به زمان خواب، کودک شما شروع به دویدن می‌کند و سعی می‌کند آدرنالین را بالا ببرد، بنابراین به راحتی به خواب نمی‌رود. حدود 30 دقیقه قبل از اینکه چراغ خاموش شود، موسیقی آرام بخشی پخش کرده و نور اتاق را کم کنید. تلویزیون را خاموش کنید. قبل از رفتن به رخت خواب دقایقی راجع به اینکه روزش چطور بوده با او صحبت کنید و او را در آغوش بگیرید.

شاید مورد نیاز شما باشد:

 اصول صحیح تربیت فرزند

علت پرخاشگری در نوجوانان، راه‌های مقابله با آن

لجبازی کودک دوساله

لجبازی یک راه مطمئن برای آزمایش صبر والدین توسط کودک است .این سرپیچی کاملاً طبیعی است زیرا کودک شما در حال بزرگ شدن است و مرزها را آزمایش می‌کند.

داشتن فرزند لجباز چیز بدی نیست. در واقع، دیده شده است که کودکانی که این ویژگی‌ها را دارند اغلب در تحصیلات و همچنین در زندگی کاری خود موفق می‌شوند. آنها کمتر مستعد تسلیم شدن در برابر فشار همسالان هستند که به آنها کمک می‌کند از چیزهای اشتباهی که ممکن است دوستانشان درگیر آن هستند دوری کنند. تمرین نظم و انضباط موثر و تلاش برای درک فرزندتان می‌تواند کمک زیادی به تبدیل شدن او به بزرگسالانی مسئولیت پذیر، هرچند با اراده قوی، کند.

اگر با وجود رعایت موارد بالا همچنان با لجبازی‌های کودک خود مشکل دارید با مشاور کودک و نوجوان خانم یاسمن جعفری  با شماره 02175189000 تماس بگیرید و کد 3297 را وارد کنید.