مانیا کودکی 7 ساله است که از طرف مدرسه بخاطر صرف وقت زیاد برای تراش کردن مداد، منظم چیدن لوازم تحریر و استفاده دائم از پاک کن هنگام نوشتن و در نتیجه عقب ماندن از درس در حال تدریس به مشاور ارجاع شده بود.
در مشاوره تلفنی مشخص شد مادرش از حدود 11 ماهگی با اصرار مادر شوهر شروع به از پوشک گرفتن او کرده. مانیا تا 3 سالگی بارها بخاطر شکست در کنترل ادرار و مدفوع از طرف خانواده و مادر بزرگ تحقیر شده بود. هنگام شروع مدرسه با اضطراب جدایی به درمانگر ارجاع شده بود ولی درمانش را جدی نگرفته بودند. او اکنون علائم وسواس و اضطراب را نشان میداد و در روابطش نیز دچار مشکل بود.
برای اینکه کودکان در فرآیند رشد مخصوصا در دوران از شیر گرفتن و از پوشک گرفتن دچار عارضه نشوند باید روش درست و علمی را برای این کار پیش بگیریم.
بهترین زمان برای از پوشک گرفتن
هر کودکی با دیگری متفاوت است، اما این آموزش میتواند بین سنین 18 ماهگی تا 4 سالگی بسته به آمادگی رشد دستگاه تناسلی آنها شروع شود.
گاهی در حدود 12 ماهگی کودک پس از خیس کردن پوشک از مادر میخواهند پوشک را بکند یا میگوید جیش کردم. این لزوما به معنی آمادگی و به دست آوردن کنترل ادرار و مدفوع نیست. این فقط یک پیش آگهی است. از این مرحله تا کسب توانایی کنترل ادرار و مدفوع ده تا دوازده ماه طول میکشد. به هر صورت کودک خود را با دیگر کودکان مقایسه نکنید. این روند برای هر کودک میتواند متفاوت باشد.
از دیگر نشانههای آمادگی آنها زمانی است که متوجه شوید که پوشک آنها برای مدت طولانی خشک است. همچنین علاقه به حمام، توانایی پیروی از دستورالعملهای ساده میتواند نشانه آمادگی کودک باشد. اگر کودک شما آماده نیست، او را مجبور نکنید.
شروع تمرین توالت در طول رویدادهای مهم زندگی استرس زا، مانند زمانی که نوزاد جدید متولد میشود یا زمانی که خانه را تغییر میدهید، یا زمانی که او را از شیر میگیرید یا اتاق او را جدا میکنید، اضافه یا کم شدن عضوی از خانواده ایده آل نیست و ممکن است موجب اضطراب در کودک گردد.
اگر فرزندتان پسرفت کرد یا نشان داد که آمادگی شروع آموزش توالت رفتن را ندارد (حتی پس از یک ماه تلاش)، او را مجبور نکنید. آرامش خود را حفظ کنید زیرا خشم و پرخاشگری شما میتواند یک تجربه منفی و اضطرابزا از توالت رفتن برای او ایجاد کند که زمینه ساز اختلالات روانی همچون وسواس در نوجوانی و بزرگسالی شود.
یادتان باشد کنترل مدفوع یک ماه و نیم تا سه ماه پس از توانایی کنترل ادرار به وجود میآید. چون تکامل مقعد و رکتوم دیرتر از مثانه اتفاق میوفتد.
اگر وسواس شستشو و تمیزی دارید قبل از اقدام به آموزش توالت به کودک، حتما به مشاور مراجعه کرده و برای درمان وسواس اقدام کنید تا در این دوران به کودک خود آسیب نزنید. همچنین میتوانید با مشاوره تلفنی از مشاوران مجموعه مشاورین همراه در این رابطه کمک بگیرید.
مراحل از پوشک گرفتن کودک و مشکلات احتمالی
- با تماشای شما در حال استفاده از توالت شروع کنید.
- خواندن کتاب و تماشای فیلم در این زمینه میتواند کمک کننده باشد. به آنها آموزش دهید هنگام نیاز به دفع ادرار و مدفوع چه علائم بدنی را تجربه میکنند.
- از توالت های کوچک فرنگی مخصوص کودک استفاده کنید.مطمئن شوید که محل پاک کننده های خانگی، دئودورانتها و لوازم بهداشتی دور از دسترس کودک است.
- ببینید آیا کودک شما دوست دارد بین تعویض پوشک روی توالت بنشیند یا خیر. لازم نیست برای مدت طولانی باشد. در هنگام نشستن او را تشویق کنید و لحظات لذت بخشی برای او ایجاد کنید.
- در انجام کارهای توالت از کودک کمک بگیرید تا محیط برایشان امن و آشنا شود.
- آموزش توالت رفتن بهتر است در خانه در محیطی آشنا و آرام شروع شود. در ابتدا تا آنجا که ممکن است در خانه بمانید تا به آن عادت کنند.
- اگر با شورتهای آموزشی یا شلوار آموزش را شروع میکنید، مطمئن شوید که بالا و پایین کشیدن آن برای کودک نوپا آسان است. از لباسهای دارای دکمه و زیپ در این مدت استفاده نکنید.
نشانه های آمادگی کودک برای از پوشک گرفتن
هنگامی که آموزش توالت رفتن را شروع کردید، به رفتار کودک خود در طول روز توجه کامل داشته باشید. به دنبال نشانههایی باشید که نشان میدهد آنها نیاز به توالت دارند.
- برخی از کودکان ممکن است فعالیتی که انجام میدهند را متوقف کرده به اطراف یا به شما نگاه کنند.
- شروع به قدم زدن یا تکان خوردن در جایشان کنند.
- پوشک خود را بکشند.
- به شما بگویند در حال دستشویی کردن هستند.
- به یک مکان ساکت بروند تا تنها باشند.
- نگاهی نگران به چهره شما داشته باشد.
- به طرف دستشویی یا حمام بروند.
- سر و صداهای خاصی تولید کنند.
تمام این موارد فقط پیش آگهی بوده و به معنی آمادگی کامل نیست.
زمانی که آنها عمیقا سرگرم بازی یا انجام فعالیتی لذت بخش هستند زمان مناسبی برای آموزش دستشویی رفتن به کودک نیست. پس از پایان کارشان یا با پرت کردن حواسشان میتوانید این کار را انجام دهید. آنها ممکن است نخواهند فعالیت را ترک کنند، بنابراین به آنها یادآوری کنید که میتوانند پس از دستشویی به کار خود بازگردند.
سعی کنید تجربه از پوشک گرفتن را تا حد امکان مثبت نگه دارید. هنگامی که کودک نوپا به توالت میرود هیجان خود را نشان دهید، حتی اگر او ادرار یا مدفوع نکرد او را به خاطر تلاشی که انجام داده تحسین کنید. مثلا "خوشحالی برای نشستن در توالت".
ایجاد یک روال یا روتین مشخص مثلا قبل یا بعد از غذا میتواند کودک را آماده کند.
از یک جدول و چسباندن ستاره برای هر بار تلاش کودک او را تشویق کنید.
جایزه راهی عالی برای تشویق فرزندتان به استفاده از لگن یا دستشویی است. جوایز میتوانند کوچک باشند، مانند یک برچسب یا یک آب نبات، یا بزرگتر، مانند یک اسباب بازی جدید یا یک گردش خاص. جوایزی را انتخاب کنید که برای فرزندتان معنادار باشد و مطمئن شوید که او میداند برای به دست آوردن آنها چه کاری باید انجام دهد.
بخوانید: لجبازی کودکان | شیوه برخورد و کنترل کودک لجباز
مشکلات احتمالی و نحوه برخورد هنگام آموزش توالت
زمانی که کودک نوپا در حال آموزش توالت است، منتظر نشت ادرار یا مدفوع در شلوار باشید. بچهها عمداً این کار را نمیکنند به آنها اجازه دهید بدانند که این طبیعی و بخشی از روند یادگیری است.
وقتی آنها شلوار خود را کثیف کردهاند، سعی کنید بدون سر و صدا تمیز کنید و به آنها بگویید که میتوانند بعداً دوباره امتحان کنند. خشم خود را مدیریت کنید و به کودک پرخاش نکنید.
سعی کنید در مورد رفتن به توالت زیاد به آنها یادآوری نکنید و فشار زیادی به آنها وارد نکنید.
برای کودکان نوپا مهم است که هنگام آموزش توالت، مسائل بهداشتی را با تماشای شما یاد بگیرند. به آنها بیاموزید که دست های خود را با آب و صابون بشویند و بعد از هر بار توالت، دستهای خود را خشک کنند، حتی اگر یک تمرین باشد و واقعا دستشویی نکرده باشند.
در ابتدای آموزش باید آنها را پاک کنید تا زمانی که خودشان این کار را یاد بگیرند. در ادامه به آنها نشان دهید که چگونه از جلو به عقب خود را بشویند و با دستمال خشک کنند. در هنگام شستشوی کودک فشار یا لمس زیادی نداشته باشید.
این غیرمعمول نیست که کودکان در طول روز به طور کامل توالت رفتن را آموزش ببینند اما در طول شب خشک نباشند. قبل از شروع تمرین توالت شبانه، صبر کنید تا پوشک شبها هم خشک بماند. این با شب ادراری متفاوت است.
وقتی تصمیم به پوشک نکردن شبانه گرفتید، منتظر نشت ادرار باشید. یک محافظ تشک ضد آب روی تخت قرار دهید و چند ملحفه و لباس خواب تمیز در دسترس داشته باشید تا فورا بتوانید آن را تعویض کنید. در این مواقع هرگز کودک را سرزنش و خجالت زده نکنید.
بیشتر بدانید: اصول صحیح تربیت فرزند + مشاوره تربیت فرزند
کودک خود را تشویق کنید که قبل از خواب از توالت استفاده کند و مطمئن شوید که از یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب نوشیدنی نخورد.
مطمئن شوید اتاق یا راهرو آنها نور کافی داشته باشد، تا اگر از خواب بیدار شدند، بتوانند راه خود را به سمت توالت بیابند یا به شما اطلاع دهند.
عوارض زود یا دیر از پوشک گرفتن کودک
تحقیقات نشان میدهند بی توجهی و آموزش اجباری یا بدون آمادگی میتواند مسائلی برای سلامت روان کودک مثل کوپروفوبیا یا ترس و بیزاری از مدفوع، بی اختیاری مدفوع، انواع وسواس مثل اختلال شخصیت وسواس جبری، وسواس شستشو و نظم و احتکار، اضطراب، بدگمانی، کمالگرایی و کنترلگری در ادامه زندگی کودک شود.
همچنین دیر اقدام کردن نیز ممکن است عفونت ادراری، یبوست، مشکلات پوستی، کاهش عزت نفس و احساس شرم، اضطراب، مشکلات استخوان لگن و مشکلات یادگیری شود.
.سوالات متداول
چه سنی برای از پوشک گرفتن و شروع آموزش توالت بهتر است؟
بیشتر کودکان بین 18 تا 24 ماهگی پیش آگهی آمادگی برای آگاهی از دفع ادرار و مدفوع را از خود نشان میدهند. اما این به معنی بدست آوردن کنترل ادرار و مدفوع نیست.
معمولاً آموزش توالت چقدر طول میکشد؟
بسته به آمادگی فرزند شما و روند آموزش و صبوری شما، آموزش میتواند از چند هفته تا چند ماه ها طول بکشد.
اگر فرزندم از استفاده از لگن امتناع کرد، چه کاری باید انجام دهم؟
اگر فرزندتان از استفاده از لگن یا صنلی کودک امتناع کرد، او را مجبور نکنید. مدتی صبر کنید و چند هفته دیگر دوباره امتحان کنید. وقتی فرزندتان از لگن استفاده میکند، تشویق و تقویت مثبت بدهید.
اگر فرزندم پس از یادگیری دوباره پسرفت کند چه؟
بازگشت در حین تمرین با قصری رایج است. صبور و ثابت باشید و برای استفاده از توالت، تقویت مثبت و پاداش ارائه دهید.
برای آموزش از پوشک گرفتن بچه میتوانید با شماره 0217518900 تماس گرفته و از مشاوره تلفنی رایگان مشاور کودک و نوجوان استفاده کنید.
19