انتخابات و ابعاد روانشناسی آن

روانشناسی انتخاباتی چیست؟

از نظر روانشناسی انتخاباتی، عوامل تعیین کننده روانشناختی انسان شامل شخصیت، اخلاق، حافظه، عواطف، شناخت، متقاعدسازی و هویت است. تجارب و نتایج انتخابات به ویژه بر مشارکت، مشارکت کلی، انتخاب و نتایج انتخابات، ماهیت و مفاهیم تجربه انتخاباتی (چه زمانی، چگونه، با چه کسی و با چه فکری مردم رأی می‌دهند)، نگرش‌های انتخاباتی (از جمله امید و ناامیدی) تمرکز می‌کنند.

همچنین بر ادراک از فضای انتخاباتی، تفسیرهای فردی از زمینه، چرخه‌های انتخاباتی، پیش بینی‌ها، و فرآیندهای تصمیم‌گیری از جمله زمان بندی، ثبات، عادت کردن، و دگرگونی، و احساس تصمیم گیری انتخاباتی یا عدم وجود آن متمرکز می‌باشند. روانشناسی انتخاباتی همچنین می تواند رابطی با دیگر جنبه های مهم رأی باشد. به عنوان مثال، رابط بین روانشناسی انتخاباتی و سازماندهی انتخابات، ارگونومی انتخاباتی را تشکیل می‌دهد.

فراتر از طیف منحصربه‌فردی از پرسش‌هایی که روان‌شناسی انتخاباتی به آن می‌پردازد، ماهیت مدل‌هایی که آن را آزمایش می‌کند، محققان این حوزه را نیز بر آن داشته تا روش‌شناسی‌های جریان اصلی علوم اجتماعی را با رویکردهای روش‌شناختی خاص خود تکمیل کنند تا مولفه ناخودآگاه رای و ماهیت ظریف فرآیندهای روانی که تجربه انتخاباتی و نحوه نفوذ آن در افکار و زندگی شهروندان را تعیین کنند.

ارجاعات متعدد به روانشناسی رأی دهندگان و راز پنهان آن، نقش شخصیت، حافظه، عواطف و ارگونومی انتخابات ذات مطالعه روانشناسی انتخاباتی است.

رویکردهای روانشناسی انتخاباتی

در دنیای عدم اطمینان سیاسی روزافزون و نارضایتی فزاینده، این سوال که رأی دادن برای شهروندان چه معنایی دارد و مردم دقیقاً در لحظه‌ای که از حق رأی خود استفاده می‌کنند چه احساساتی را تجربه می‌کنند، شاید مهمتر از همیشه باشد.

 در مطالعات روانشناسی انتخابات، عمل رأی دادن را ارزیابی می‌کنند، لحظه‌ای منحصر به فرد از ارتباط مدنی بین یک شهروند و نظام سیاسی او، و سعی می‌شود رشد بلندمدت روانشناسی و هویت یک رأی دهنده و نحوه کسب آن و قوام و منطق آن در سراسر زندگی یک شهروند، از کودکی تا مرگ درک گردد.

 یکی از پارادوکس‌های رفتار رأی‌دهی در شرایط کنونی این است که اکثر مدل‌های اجتماعی-اقتصادی موجود معمولاً توضیح می‌دهند که چرا افراد مختلف از یک حزب یا حزب دیگر حمایت می‌کنند.

تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که 20 تا 30 درصد مردم نظر خود را در عرض یک هفته پس از انتخابات تغییر می‌دهند و 29 درصد آمریکایی‌ها و 40 درصد رای دهندگان فرانسوی در روز انتخابات نظر خود را تغییر دادند. این بینش به ماهیت پویایی رفتار انتخاباتی و تصمیم‌گیری، ما را ملزم می‌کند تا در نحوه درک ذهن یک رأی‌دهنده تجدیدنظر کنیم.

برخی اندیشمندان و محققین حوزه سیاست هویت بخشی حزبی را قلب رفتار سیاسی شهروندان می‌دانند. مدل آنها نشان می‌دهد که به دلایلی از جمله شکل اجتماعی شدن، طبقه اجتماعی و محیط باعث می‌شود رأی دهندگان با یک حزب سیاسی همذات پنداری کنند. این شناسایی حزبی «خط پایه» رأی است که با ارزیابی رأی دهندگان از عوامل کوتاه مدت (شخصیت نامزدها، سوابق نامزد انتخاباتی و غیره) ترکیب می‌شود تا یک تصمیم انتخاباتی ایجاد کند.

با این حال، در حالی که دانشمندان علوم سیاسی مدت‌هاست نیاز به درک مکانیسم‌های روان‌شناختی پشت نگرش‌های رأی‌دهندگان را درک کرده‌اند، تحولات اخیر در علوم سیاسی توجه بیشتری را به رویکردهای جامعه‌شناسی سیاسی و اقتصاد سیاسی و زمینه‌های انتخاباتی نسبت به تحلیل‌های روان‌شناختی رأی معطوف کرده است.

در دهه 1950، برخی پژوهشگران معتقد بودند که نقش شخصیت فردی در رأی گیری تا حدودی نادیده گرفته شده است، و او احتمالا امروز به نتایج مشابهی خواهد رسید. چنین مطالعاتی درک ما را از مدل‌های روان‌شناختی و رفتاری و انگیزه رأی دهندگان بیشتر از مطالعات جامعه‌شناختی و اقتصادی افزایش خواهد داد.

فرآیندهای شناختی و عاطفی زیربنای رأی اغلب به طور متناقضی در مقایسه با جبر اجتماعی و جمعیت شناختی یا ترجیحات انتخاباتی منطقی نادیده گرفته شده است. شاید، تقابل آشکار بین تئوری‌های گزینش مبتنی بر شکاف و انتخاب عقلانی، فضای کمی برای توسعه مدل‌های روان‌شناختی متمایز باقی گذاشته است.

محوریت شناسایی حزبی در مدل‌های روان‌شناختی رفتار سیاسی در مطالعات تأثیرگذار مانند باتلر و استوکس مفهوم سازگاری انتخاباتی را به حد نسبتاً «سطحی» حزب‌گرایی محدود می‌کند. در حالی که ممکن است هویت و سازگاری افراد جامعه در سطح بسیار عمیق‌تری همچون، ارزش‌ها، رابطه بین شهروندان و دولت یا نقش یک رأی دهنده به طور کامل از حزب گرایی جدا شود، به ویژه در زمینه های غیر همسو.

بازتعریف ثبات و هویت رأی دهندگان

تنوع انتخاب و رأی افراد در ادوار مختلف شاید گاهی به نظر عدم انسجام بیاید اما در واقع در این حالت عوامل درونی و علل روانشناختی عدم ثبات انتخاب فرد نادیده گرفته می‌شود. در واقع یک رأی دهنده ناامید و شناور ممکن است به دلایل کاملا بی ارتباط با حزب و کاملا هدفمند دست به انتخابی متفاوت بزند.

به‌طور کلی توده مردم رای‌دهنده را به ۴ نوع می‌توان تقسیم کرد: دسته اول افرادی هستند که گرایش سیاسی خاصی دارند. این گروه به جنبه‌های سیاسی علاقه‌مند بوده و از حزب خاصی جانبداری می‌نمایند.

دسته دوم مستقل هستند، به این معنی که به سیاست علاقه دارند ولی در حزب خاصی فعالیت نمی‌کنند. دسته سوم را افرادی تشکیل می‌دهند که عادت گونه با انتخابات برخورد می‌کنند و با وجود فعالیت در حزبی خاص، چندان علاقه‌ای به سیاست ندارند. دسته چهارم نیز شامل افراد بی‌تفاوت می‌باشدکه طرفدار هیچ حزب و رویکرد مشخصی نیستند.

یکی از جنبه‌های اساسی مطالعه روان‌شناسی انتخاباتی، شخصیت است که ویژگی‌ها، مشتقات شخصیت، اخلاق و جامعه‌گرایی را در بر می‌گیرد. در کنار شخصیت، حافظه نیز جنبه مهمی است که برای درک رفتار و نگرش‌های انتخاباتی ضروری است. این شامل یادآوری ادراکات و تجربیات حسی از دوران کودکی و اولین رأی گیری ما، تا انتخابات اخیر است، صرف نظر از اینکه ما شرکت کنیم یا نه.

در حالی که رویکردهای روان‌شناختی به انتخابات سودمندی رویکردهای جامعه‌شناختی و اقتصادی برای رأی‌گیری را تضعیف نمی‌کند، اما عناصر مهمی مانند شخصیت، شناخت (مثلاً حافظه)، عواطف و هویت را به مدل‌های رفتار سیاسی معرفی می‌کنند و به‌طور چشمگیری شرایط را فیلتر می‌کنند تا تأثیر پیش‌بینی‌کننده‌های جامعه‌شناختی یا عقلانی را اصلاح کنید.

 بروتر و هریسون می‌گویند ماهیت روانشناسی رأی دهندگان، باید به شکل متغیر وابسته سه‌گانه مرتبط به هم شامل رفتار انتخاباتی، تجربه انتخاباتی و تصمیم‌گیری انتخاباتی در نظر گرفته شود. در این راستا، آنها به بررسی احساسی بودن تجربه انتخاباتی در کنار انتخاب و مشارکت انتخاباتی پرداختند و شرایطی را که در آن انتخابات منجر به آشتی یا برعکس ایجاد تفرقه و دامن زدن به خصومت می‌شود، ارزیابی کردند.

حافظه، شخصیت و رأی

تحقیقات موجود نشان می‌دهد که حافظه (دیداری، شنیداری و لمسی) و هویت نیز به طور آگاهانه و ناخودآگاه بر رفتار انسان تأثیر می‌گذارد و برای درک منابع بالقوه حافظه انتخاباتی مهم است. بنابراین، از نظر انتخاباتی، ما بین خاطرات صریح (آنچه رأی دهندگان از گذشته به یاد میاورند) و مکانیسم‌های ضمنی (عادات ناخودآگاه و شرطی سازی‌هایی که رأی دهندگان بازتولید می‌کنند) را تفکیک می‌کنیم.

از نظر تاریخی، دانشمندان علوم سیاسی که بر خاطرات انتخاب تمرکز کرده‌اند، دریافته‌اند که 10 تا 20 درصد از پاسخ‌دهندگان، انتخاب خود را اشتباه گزارش می‌کنند.

 گزارش برخی اندیشمندان نشان می‌دهد که برخی از خاطرات انتخابات بسیار "فیزیکی" هستند، به عنوان مثال، تأثیر مکان ایستگاه انتخاباتی یا جو حاکم در طول مبارزات انتخاباتی، در روز انتخابات یا حتی در شب انتخابات. به عنوان مثال، 79 درصد از شهروندان ایالات متحده تصاویری از شب انتخابات را به خاطر میاورند.

 خاطرات دیگر اغلب فردی هستند، به عنوان مثال، بحث های شخصی در مورد انتخابات با دوستان و اعضای خانواده، یا حتی مشاجره یا مشاجره در مورد انتخابات. خاطرات تجربیات اولیه انتخابات نیز بسیار مهم است. خاطرات انتخابات برای مشارکت شهروندان جوان بسیار مهم است. تجربه زودهنگام انتخابات به طور قابل توجهی تمایل به مشارکت را افزایش می‌دهد.

اکثر دانشمندان علوم سیاسی موافقند که از 5 عامل اصلی شخصیت یعنی برون گرایی، موافق بودن، وظیفه شناسی، ثبات عاطفی و گشودگی به تجربه باید در نوع انتخاب افراد در نظر گرفته شود. آنها همچنین دریافتند که سلسله مراتب اخلاقی تأثیر قابل توجهی بر تجربه انتخاباتی، نگرش و رفتار شهروندان در سراسر دموکراسی‌ها دارد.

بیشتر بدانید: والدین کنترلگر

 انتخابات و احساسات

احساسات و عقل اغلب به عنوان مغز و قلب یک رأی دهنده توصیف می‌شود، تحقیقات اخیر از درک احساسات به عنوان صرفاً عاطفی فاصله گرفته است تا نشان دهد که همواره یک تعامل ثابت بین آنها وجود دارد.

در نظرسنجی‌ها احساسات خاصی مانند امید، غرور، همدردی، انزجار، خشم و ترس توسط مطالعه ملی انتخابات برای ارزیابی توصیفات پاسخ دهندگان از نامزدهادر نظر گرفته می‌شود. انتخابات برای بسیاری از شهروندان، از جمله کسانی که به سیاست اهمیت نمی‌دهند، بسیار احساسی‌تر از آن چیزی است که اغلب تصور می‌شود.

مطالعات به طور مشخص نشان می‌دهند که انتخابات برای بسیاری از شهروندان می‌تواند یک تجربه اشک آور باشد. در نتیجه، احساسات را نمی‌توان به‌عنوان علل برون‌زای انتخاب در نظر گرفت، بلکه می‌توان آن‌ها را به‌عنوان نشانگرهای ذاتی تجربه انتخاباتی تفسیر کرد.

بنابراین احساس شادی، هیجان، احساسات یا نگرانی در انتخابات بخشی از خود تجربه هیجانی انتخاباتی است. این احساسات زمینه‌سازی ‌شده تحت تأثیر هویت، حافظه و شخصیت یک رأی‌دهنده و ارگونومی و جو انتخاباتی است.

بر اساس مقاله سارا هریسون(2020)

در رابطه با سلامت روان می‌توانید با یاسمن جعفری مشاور خانواده با شماره 02175189000 تماس گرفته کد 3297 را وارد کنید.

همچنین می‌توانید از مشاوره تلفنی و مشاوره آنلاین  با دیگر مشاورین مجموعه مشاورین همراه از جمله مشاوره حقوقی، مشاوره زناشوئی، مشاوره تغذیه و ... بهره‌مند گردید.